මාර්ග, ඵල, සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ - 12

භූරිදත්ත හිමියන්ගේ විමුක්තියෙන් පසු මෙලොව බිහි වුනු බුදුවරු උන්වහන්සේලාගේ පරිවාර රහතන් වහන්සේලා සමගින් භූරිදත්ත හිමි බැහැදැකීමට පැමිනි බවත් එක් එක් රාත්‍රියකට එක් බුදු වරයෙක් දෘශ්‍යමාන වූ බවත් උන්වහන්සේ පවසා ඇත.. ඒ රහතන් වහන්සේලා අතර ලාබාළ "සාමණේර" වරු කිහිප දෙනෙක්ද වූහ. ඒ චිත්තය ඉතාමත්ම පාරිශුද්ධ වූ හිමි වරුය. ඔවුන්ද රහතුන් ගනයටම වැටෙත්. ඒ බුදුවරු භූරිදත්ත හිමියන්ට ප්‍රසංශා කිරීමට පැමිණ ඇත. ඒ එක් තථාගතයන් වහන්සේ නමක් භූරිදත්ත හිමියන්ට මෙසේ වදාල සේක. "මම තථාගතයන් වහන්සේ වම්හ. ඔබ සංසාරය නම් වූ මේ නිමක් නොමැති බන්ධනාගාරයෙන් සදහටම නිදහස් වීම ගැන මගේ සතුට ප්‍රකාශ කිරීම පිණිස පැමිණියෙමි. මේ සිපිරිගෙය ඉතා විශාලය, පහසුවෙන් බිඳ හෙලිය නොහැකිය. එය මන මුලාකරවන, මනස වරදට පොලඹවන නොයෙකුත් දේවල් වලින් ගහණය. ලොව ජීවත්වන්නෝ අතරින් මේ දුක් කන්දරාවෙන් නිදහස් වීමට වෙහෙස ගන්නෝ ඉතාමත් විරලය. ඔවුන් ජීවත්වන් ලෝකයේ රෝගයට පිලියම් ඇති නමුත් ඒ පිලියම් ගැනීමට ඔවුන් මැලි වෙති. පිලියම් බොහෝසෙයින් ඇත. නමුත් ඔවුන් ඒ ඖෂධ ගැනීම පිලිකෙව් කරති. බුද්ධ ධර්මය වනාහී ඉතා වටිනා ඖෂධයකි. සසර සැරිසරණ සත්වයෝ ඉතා පීඩාකාරී වූ කෙලෙස් නම් වූ රෝගයන්ගෙන් සීමාරහිත ලෙස දුක් විඳින්නාහ. ධර්මය නම් වූ ඖෂධයෙන් මේ රෝග නිෂ්ඨාවටම සුව කලහැක. සුව නොකල හොත් කායික හා මානසික වශයෙන් නානා විධ ආත්මභාවයන්හි දුක් විඳ සැරිසරනු ඇත. ධර්මය මේ ලෝ තලයේ ඇති වුවත් ඒ ධරමය නොපිලිපදින්නේ නම් එහි ඇති සුව දායක ගුණ කෙසේ නම් ලබන්නේද? බුද්ධ ධර්මය ඒ ධර්මයේ ස්වාභාවික අන්දමටම සදා පවතින්නේය. සසර සැරිසරන සත්වයෝ, ඉපිදී, මියැදී, චක්‍රාකාරයෙන් දුකම විඳිති. ඔවුන්ට ගැලවීමක් නැත. ධර්මානුකූලව ජීවිතය සකසා ගැනීමෙන් හැර වෙන පිලියමක් මෙයට නැත. කොපමණ බුදුවරු ලොව පහල වුවත්, ඒ බුද්ධ ධර්මය කොපමණ ගැඹුරු වුවත්, නියම කරන ලද ඖෂධය නොගන්නේ නම් කිසිම පිලියමක්ද නැත. සියලුම තථාගතයන් වහන්සේලා දේශනා කරන ලද ධර්මය එකමය. එහි වෙනසක් නොමැත. ඕනෑම හදවතක ඇති කෙලෙස් ශුද්ධ කිරීමේ හැකියාවක් ධර්මයට ඇත. ධර්මයත්, ක්ලේශයනුත් ප්‍රඥාවෙන් විමසා සටන් කිරීමේදී විමසිලිමත් විය යුතුය. . කෙලෙසුන්ට ඉඩදෙයි නම් කෙලෙසුන්ම ජය ගනී. ඔවුන්ට ධර්මය කාලය විනාශ කිරීමක් සේ පෙනීමට පුලුවන. මේ ලෝකය විශාල තෙල් කටාරමක් වැනිය. එය කෙලෙස් නමැති උෂ්ණයෙන් පැසි පැසී පවතී. මෙයින් ගැලවීමට නොහැක. තථාගතයන් වහන්සේලා සාමාන්‍ය අන්දමට දෘශ්‍යමාන වූ කල භූරිදත්ත හිමියන්ට ඇතිවූයේ විශාල කුතුහලයකි. කිසිම ශේෂයක් නොමැතිව, ආනුපාදිසේස නිවනට සැපත් වූ තථාගතයන් වහන්සේලා හා මහ රහතන් වහන්සේලා යලි දෘශ්‍යමාන වුයේ කෙසේද? යනු භූරිදත්ත හිමියන්ට විසඳාගත නොහැකි වූ ප්‍රශ්නයකි. මේ පැනය සිතට නැගෙනවාත් සමගම තථාගතයන් වහන්සේ මෙසේ කරුණු පැහැදිලි කල සේක. (පිට 174 – 175 The Biography of Acharya Mun Second Edition Lungta Website) "අනුපාදිසේස නිවන අවබෝධ කර ගත් බුදුවරු සහ රහතන් වහන්සේලා තවමත් සාමාන්‍ය මිනිස් සිරුරක් ඇති, නමුත් හදවත ඉතා පිරිසිදු රහතන් වහන්සේ කෙනෙක් සමග හමුවක් අවශ්‍ය වූ විට ඒ පිරිනිවි උත්තමයින්ට සාමාන්‍ය මිනිස් වෙසින් පෙනී සිටිය හැක. මනුශ්‍ය සිරුරක් ඇති ඔබ වැනියන්ට අපි මේ අන්දමට ස්වාභවිකව දිස් නොවන්නේ නම්, හඳුනාගැනීම අපහසු වනු ඇත. එසේම, හමුවිය යුතු රහතන් වහන්සේලා සියල්ලෝම පිරිනිවී නම් එවන් දෙයක් කිසිසේත් අවශ්‍ය නොවේ. ඒ අවස්ථාවල ක්‍රියාකාරී වන්නේ වෙනත් ධර්මයකි. සියලුම බුදුවරු අතීතයත් අනාගතයත් දන්නා සේක. නිමිති මාර්ගයෙන් ඒ උත්තමයින්ට අවශ්‍ය තැනට සිත යොමු කිරීමට හැකියාව ඇත. උදාහරණයක් වශයෙන් ලොව පහල වී ඇති බුදු කෙනෙකුට පෙර ලොව පහලව සිටි බුදු කෙනෙක් ගැන දැන ගැනීමට අවශ්‍ය වූ විට උන්වහන්සේ ඒ අතීතයේ විසූ බුදු හිමියන්ගේ නිමිත්ත මගින් කරුණු ගලපා සොයා ගනියි. පරිනිර්වාණයට පත්වූ 'චිත්ත' දෙකක හමුවක් අවශ්‍යවූ විට එය සිදු වන්නේ ඉතාම වෙනස් අන්දමකටය. එය මිනිස් චිත්තයකට අදෘශ්‍යමානය. පරිනිර්වානයට පිවිසිනු චිත්ත දෙකක් අතර සබැඳියාවක් පැවතිය යුතු නම් එහි ඇත්තේ "ඥාණාත්මක දැනුම" පමණි. (essential knowing quality of pure mind). (නිවණ අසංඛත, කිසිම දෙයකට යටත් නොවූ තත්වයක් බව මේ පොතේම විශේෂ සටහන් වල ලියැවී ඇත. එවන් නිවණක් අවබෝධ කරගත් උතුමන් මෙලොව හා කිසිම සබැඳියාවක් නැතිබව පැවසීම, අසංඛත වන නිවණ සංඛත කිරීමක් හා සමාන බව මෙහි සඳහන් වේ) කෙසේ වෙතත්, විමුක්තිය, නිවණ, සහ එහි ඇති නියම අරුත, වචනවලින් හෝ කිසිම භාෂාවකින් විස්තර කල නොහැක. එය අසීමිතය. (භූරිදත්ත හිමියන්ගේ පිරිනිවීමෙන් පසු, උන්වහන්සේගේ භෂ්මාවශේෂ දීප්තිමත් මැණික් කැට මෙන් වර්ණවත් වී ඇත. එහි ඡායාරූපයක් මේ පොතේ ඇතුලත් කර ඇත. එවැනි උත්තමයෙක් කරන ලද ප්‍රකාශයක් සත්‍ය වශයෙන් මම පිලි ගතිමි.) මෙතෙක් වේලා භූරිදත්ත හිමි හා සාකච්ඡා කලේ බුදු හිමියන් පමනකි. පරිවාර රහතන් වහන්සේලා නිශ්ශබ්දව වැඩ හුන්හ. 'සාමණේර" ස්වාමීන් වහන්සේලා පවා අති පූජනීය ලෙසටත් විශාරද ලෙසටත් වැඩ සිටියහ. සමහර සාමණේර ස්වාමීන් වහන්සේලා වයස 10ක් පමණ තරම් වූහ. ඔබට බුදුන්, දහම්, සඟුන් යන ත්‍රිවිධ රත්නය කෙරෙහි කිසියම් සැකයක් ඇත්දැයිද යනුවෙන් තථාගත්යන් වහන්සේ විචාලහ. නැත ස්වාමීනි, යයි භූරිදත්ත හිමි පිලිතුරු දුන්හ. එසේ ප්‍රශ්න කලේ ඔබට සැකයක් නැති බව මා හොඳට දන්නා නිසාය යනුවෙන් තථාගතයන් වහන්සේ පිලිතුරු දුන්හ. බුදු සමයයෙහි භාවනා ක්‍රම ගැන ව්මැසූ භූරිදත්ත හිමිට ඒ පිලිබඳව විස්තර සහිත නිරූපණයක්ද දර්ශණය විය.... බුදු හිමි හෝ ශ්‍රාවක රහතන් වහන්සේ නමක් සමාධි ගතව වැඩ හිඳින ආකාරයත්, සක්මන් භාවනා කරන විට ධර්මයට ගරුකල යුතු ආකාරයත් පැහැදිලිව නිරූපණය කල සේක. උන්වහන්සේගේ දේශනය අවසානයේ, බුදු හිමි ඇතුලු රහතන් වහන්සේලා නිමේශයකින් අදෘශ්‍යමාන වූ සේක.

මාර්ග, ඵල, සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ - 11

භූරිදත්ත හිමි සිය අත්දැකීම් සිය සිසුන්ට පහදා දෙන් කල්හි, ඒ සිසුන් නොසෙල්වී විශ්මයජනක ලෙස භූරිදත්ත හිමියන්ට කන් දුන්හ. නිවණට දොර විවෘත කොට එබී බලන්නැයි සිය සිසුන්ට පැවසුවාක් මෙන් ඔවුන් මින් පෙර කිසිම අන්දමක නොසිතූ විරූ අත්දැකීමක් අත්වින්දහ. ඒ අවස්ථාවේදී භූරිදත්ත හිමි තමා අනාගාමී ඵලයට සම්ප්‍රාප්තව බොහෝ කල ගත වුවද, ඉන් ඔබ්බට පිවිසීම සිය සිසුන් නිසා අතපසු වූ බව පැවසූ සේක. චියෑං මායි ප්‍රදේශයේ වනගත පරිසරය සිය දියුණුවට මහත් රුකුලක් වූ බව උන්වහන්සේ පවසා ඇත. ශාරීරික වශයෙන් උන්වහන්සේ ඉතා යහපත් තත්වයක පසුවිය. මානසික වශයෙන් සිය 'චිත්තය' මනා සේ හසුරුවා ගෙන රශ්මි විහිදෙන හිරු මඬළ සේ බබලන්නට විය. ක්ලේශයන් හා ධර්මයත් අතර සිදුවුනු අභ්‍යන්තර සටන දඩයම් කරන සුනඛයන්ට උන්වහන්සේ උපමා කල සේක. දඩයම් කරන සුනඛයින් සිය ගොදුර මුල්ලකට කොට සිය ශක්තිමත් හකු පාඩා වලින් තීරු තීරු ඉරා ගිල දමන්නාක් මෙන් කෙලෙස් විනාශ කිරීමට උන්වහන්සේට හැකිවිය. 'චිත්තයද', මහා සති-මහා ප්‍රඥා වශයෙන් ඉතාමත් සූදානම් වී පැවතුනි. චින්තනය, නොහොත් චිත්තයේ ක්‍රියා කාරිත්වය විමැසීමට භාජන කල විට, උන්වහන්සේට පෙනී ගියේ රූප ස්ක්න්ධය ප්‍රථමයෙන්ම ප්‍රඥාව වර්ධනය වීමත් සමගම චිත්තයට බලපාන්නේ නැති බව දර්ශනය වීමයි. නමුත් අනෙක් ස්කන්ධ හතර, වේදනා, සංඥා, සංඛාර, විඤ්ඤාණ, ආදී නාම ස්කන්ධ ඉතා ප්‍රවේශමෙන් විචාරාත්මක ලෙස කරුණු ගලපා සොයා බැලිය යුතු බව භූරිදත්ත හිමි සඳහන් කරයි.. සිද්ධාන්ත මත ගැබ්වූ දැනුමත්, තමාගේ ප්‍රඥාව මෙහෙයවා ලබා ගන්නා අත්දැකීමත් අහස හා පොලොව මෙන් පරස්පර බව භූරිදත්ත හිමියෝ පවසති. සමහර ධර්ම සාකච්ඡා වලදී මේ ගැටලුව මතු වන බව උන්වහන්සේ පෙන්වා දෙයි. මේ මාන්නක්කාර ගති සමහර සිසුන් අතර පවතින බව උන්වහන්සේ පවසා ඇත. මතභේද පවා ඇති වන්නේ එවන් අහංකාර සිසුන් ඇති විටය . බුදුන් වහන්සේ සිය අවධානයත්, ප්‍රඥාවත් යොමු කොට අර්හත් ඵලයට පත් වූ සේක. රහතන් වහන්සේලාද එසේමය. කෙලෙසුන් සමණය කිරීමට මේ දෙකම අවශ්‍යය. සිද්ධාන්ත පිලිගැනීමෙන් පමණක් අර්හත් ඵලයට සමවැදීමට කිසිසේක් නොහැක. බුදුන් වහන්සේ ප්‍රඥාව මෙහෙයවා විමැසූ විට පමණක් 'ඔබට සත්‍යය පෙනෙයි නම් පිළිගන්නයයි' ' (සන්දිට්ඨිකෝ)' වදාල සේක. භූරිදත්ත හිමි අර්හත් ඵලයට පිවිසීමට පෙර තමාට කාලය පිලිබඳව අමතක වූ බවත්, නින්ද පවා අමතක වූ බවත්, කෙලෙසුන් දමනය කිරීමට සියලුම වෙහෙස ගත් බවත් පවසයි. ප්‍රඥාවත්, සතිපට්ඨානයත් කැටි කොට සිය සියලු වීර්යය යොදා සසරින් ජය ගැනීමට වෙහෙසන භූරුදත්ත හිමි සිය 'චිත්තය' ජවසම්පන්න අශ්වයෙක් හා සමාන වූ බව පවසා ඇත. තවද, සියලු ක්ලෙශයන් එක පහරින් විනාශ කල හැකි බවක්ද හැඟුනු බව පවසා ඇත.

ඒ තීරණාත්මක දවසේ, උන්වහන්සේ අභ්‍යන්තර හා බාහිර වශයෙන් සිතට හසුවන සියලුම සංසිද්ධි විමසා බැලූ සේක. සියලුම මිත්ථායවන් සුණුවිසුනු කල උන්වහන්සේ ප්‍රීතියෙන් උද්දාම විය. විශාල මත්ස්‍යයෙක් මහ සයුරෙහි නිදහසේ පිහිනන්නාක් සේ පුබ්බේනිවාසානුස්සති ඥාණය මෙහෙයවා සිය අතීතයට එබී බැලූ සේක. තමාට වැරදුණු අඳුරු තැන් සිහි කොට යලිත් ඒ වරදම නොකිරීමට තරයේ ඉටා ගත් සේක.. උන්වහන්සේගේ හදවත වේගයෙන් ස්ඵන්දනය වන්නට වූයේ විස්තර කල නොහැකි ඉතා දීප්තිමත් ආලෝකයක් තුලට ඇතුලු වූ පසුය. (මේ පොත සම්පාදනය කල තෙරුන් වහන්සේ, භූරිදත්ත හිමියන් දුන් විස්තරය සම්පූර්ණ වශයෙන් ඒ අන්දමටම රචනය කිරීමට නොහැකි වීම ගැන මෙහිදී පාඨකයාගෙන් සමාව අයැද සිටී. පිට 155) හිර බැස යන යාමයේ භූරිදත්ත හිමි සක්මන් භාවනාවෙහි නිරත වූහ. උන්වහන්සේ පටිච්චසමුප්පාදය කෙරෙහි සිත යොමු කොට එකිනෙක අවස්ථා විමර්ශනය කරන්නට වූහ. "අවිජ්ජා පච්චයා සංඛාරා" යනාදී වශයෙන් පටන් ගෙන ප්‍රඥාව මෙහෙයවා විමැසන කල්හි, ඉපැදුනු කුතුහලය විස්තර කල නොහැකි තරම් විය. සත්වයා සසර සැරිසරන්නේ මේ පටිච්ච සමුප්පාදය හරියට නොදන්නා නිසා නොවේදැයි මෙනෙහි කල සේක. රාත්‍රී නවය පමණ වන විට උන්වහන්සේ හිඳගෙන භාවනා කල සේක. එතෙක් වේලා 'අවිද්‍යාව' ගැන මෙනෙහි කල උන්වහන්සේ පටිච්චසමුප්පාදය අනුලෝම වශයෙනුත් ප්‍රතිලෝම වශයෙනුත් එක් එක් අවස්ථා ගැන විමැසූ සේක. අලුයම තුන පමණ වෙන තෙක් නොකඩවා භාවනා කල උන්වහන්සේ අවසානයේ 'සතුරා' දුටු සේක. ඒ වෙනෙකෙක් නොව 'අවිද්‍යාවම' විය. කල්ප ගනනක් මුලුල්ලේ 'උපත-විපත' වශයෙන් සසර සැරිසැරුවේත් මේ සතුරා,- 'අවිද්‍යාවම' නිසාය. ඒ ස්වර්ණමය මොහොත ලඟා විය. උන්වහන්සේ 'අවිද්‍යාව' යලි නොනැගිටින සේ විනාශ කර දැමීය. ලොවට තවත් තථාගතයන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවක රහතන් වහන්සේ නමක් බිහිවිය. දේව සමූහයා උන්වහන්සේට ගරු කිරීමට පැමිණියහ. මුලු ලොවම සසල වන බවක් උන්වහන්සේට දැනුනි. ඒ අසල ගම්මාන වල සිටි මනුශ්‍යයෝ මේ කිසිවක් ගැන දැන නොසිටියහ. ඔවුන් පුරුදු පරිද්දෙන් සිය ලෞකික දෛනික දේවල් ගැන යෙදී සිටියහ. ඒ විශ්මයජනක මොහොත පසුවූ පසු, ඉතිරි වූයේ ඉතාමත්ම පාරිශුද්ධ වූ විසුද්ධිධර්මය පමණකි. ඒ දහම භූරිදත්ත හිමිගේ චිත්තයත් ශරීරයත් හාත්පසම වෙලාගත්තේය. එහිදී ඇති වූ විශ්මයත් ප්‍රීති සුඛයත් විස්තර කල නොහැකි බව උන්වහන්සේ පැවසීය. ඒ රාත්‍රියේ ඉතිරිව තිබූ කාලය තුල උන්වහන්සේ බුදුරජානන් වහන්සේගේ පරෝපකාරය මෙනෙහි කලේ කෘතඥපූර්වකය. මේ අතිඋත්තම ගුරුතුමා සිය ධර්මයේ කිසිම තැනක පරස්පර විරෝධී දෙයක් පවසා නොමැති බවත්, ඒදහම අති පාරිශුද්ධ බවත් මෙනෙහි කලේ බුදුහිමි කෙරෙහි පහල වුනු අචල භක්තියෙනි. වරෙක තමා පහදා ගත් ධර්මය ඉතා ගැඹුරු බවත් සාමාන්‍ය කෙනෙකුට අවබෝධ කල නොහැකි බවත් උන්වහන්සේට සිතුනි. ඒ සමගම බුදු හිමි අනුගමණය කල මග ඔස්සේ තමා අන් මනුශ්‍යයින්ට පිහිට විය යුතු බවත් වැටහුනි. ධර්මය අන් මිනිසුන්ට උගන්වන්නේ ඒ සත්වයින්ට පිහිට වී මේ සසරෙන් එතර කරවීම උදෙසාය. කරුණා පෙරදැරිව බුදුන්වහන්සේ සැතැපුම් ගනන් දෙපයින්ම ඇවිද දහම් දෙසූ බව සිහි විය.දහමෙන් නැහැවුන හදවතක ඇත්තේ සතුට පමණකි. දුකක් එහි නොමැත. රහතුන් වහන්සේලාගේ ස්කන්ධයන්ද, අනෙක් මනුශ්‍යයින්ගේ ස්කන්ධ හා සමානය. නමුත් කෙලෙස් වලින් තොරය. නිවණ අවබෝධයෙන් පසු ස්කන්ධයන්ගේ වෙනසක් දක්නට නොමැත. සිරුර බිඳී යන විට චිත්තය "යථාදීපෝ චනිබ්බුතෝ" බවට පත්වෙන්නේය. ඒ පිරිසිදු චිත්තයත්, ධර්මයත් එකමය. ස්කන්ධයන් නැසී ගියද, පිරිසිදු ධර්මය අඩංගු චිත්තය එතැනින් වෙන්වී සදාකාලික වෙනස් ම්ගක් ගනියි. බුදුන් වහන්සේ "ධර්මය දකින්නේ යමෙක්ද, හේ මා දකියි..." යනුවෙන් ප්‍රකාශ කලේ ඒ නිසාය. දිව්‍ය සමූහයා ඉතා ප්‍රීතියෙන් භූරිදත්ත හිමි හමුවට පැමිණියද, උන්වහන්සේ ඔවුනට පසුව පැමිනෙනෙ ලෙසට ඉල්ලා සිටියේය. භූර්‍රිදත්ත හිමියන්ගේ නිවන් අවබෝධයෙන් පසු මෙතෙක් ලොව පහල වූ බුදුන් වහන්සේලා සිය ශ්‍රාවක රහතන් වහන්සේලා පිරිවරා ගෙන භුරිදත්ත හිමියන්ට ආශීර්වාද කිරීමට පැමින ඇත. (ඒ පිලිබඳ විස්තර මේ සටහන දිග වැඩි නිසා ඊලඟ කොටසේ- පිට 172 – The Most Exalted Appreciation – The Biography of Acharya Mun) මේ පොත සම්පාදනය කල ආචාර්ය මහාබූව ඥාණසම්පන්නෝ හිමියන් තවමත් තායිලන්තයේ බාන් ටාඩ් සංඝාරාමයේ වැඩවසති. යම්කිසි දෙයක් තව දුරටත් පැහැදිලි කිරීම අවශ්‍ය නම් උන්වහන්සේට විද්‍යුත් ලිපියක් යොමු කරන්න. . webluangta@gmail.com

මාර්ග, ඵල, සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ - 10

මේ මාතෘකාව යටතේ මීට පෙර සටහන් නවයක් මා පලකොට ඇත. එක්තරා සන්ධි සථානයක ඒ සටහන් පෙල නතර කිරීමට සිදුවිය. මා කියැ වූ කරුණු සැක හැර නියත වශයෙන් දැන ගැනීමට අවශ්‍ය නිසා එය තාවකාලිකව නතර කලෙමි. පසුගිය මාසය තුලදී මාගිය දීර්ඝ චාරිකාවේදී ඒ කරුණු සත්‍ය බවට මගේම හෘදය සාක්ෂියට එකඟව මම පිළිගතිමි. මා නතර කල තැන් සිට මම යලිත් මේ සටහන් පෙල ආරම්භ කරන්නෙමි. තායිලන්තයේ වැඩ වසන ධුත්තංග කම්මත්ථාන භික්ෂූන් වහන්සේ නමක් වන ආචාර්ය මහා බූව ඥාණසම්පන්නෝ හිමියන් විසින් සම්පාදිත, උන්වහන්සේගේ ආචාර්ය භූරිදත්ත හිමියන්ගේ චරිතාවදනයෙහි පරිවර්තනයක් වන "මාර්ග, ඵල සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ" යන මාතෘකාව යටතේ කොටස් වශයෙන් සටහන් කිහිපයක් කොටස් වශයෙන් පලකල බව ඔබට මතක ඇත. මේ පොත නොමිලයේ පහත සඳහන් වෙබ් අඩවියෙන් බාගත හැක. වැඩි විස්තර සඳහා මේ වෙබ් අඩවියට පිවිසෙන ලෙසට මම ඔබෙන් ඉල්ලා සිටිමි. http://www.luangta.com/English/Index.html ඥාණසම්පන්නෝ හිමි, තවමත් ජීවතුන් අතර වැඩ වසති. දැනට වයස 94කි. උන්වහන්සේගේ දායකයින් උන්වහන්සේ වෙනුවෙන් බොහෝ විට පැන වලට පිලිතුරු සපයනු ලැබේ. සමහර විට උන්වහන්සේම විද්‍යුත් ලිපි වලට පිලිතුරු සපයයි. මේ සටහනෙහි අඩංගු කරුණු ගැන යම් කිසි කෙනෙකුට කිසිම සැකයක් හෝ අවිශ්වාසයක් ඇත්නම් පළමුවෙන් "The Biography of Acharya Mun” යන පොතේ Appendix one කියවන්න. තව දුරටත් කරුණු පැහැදිලි කිරීමට අවශ්‍ය නම් ඒ වෙබ් අඩවියට විද්‍යුත් ලිපිය යොමු කරන්න. පොතේ දෙවැන් සංස්කරණය පිටු 500කට අධික වුවද, ප්‍රථම සංස්කරණයට වඩා කුඩාය. හැකිනම් මුලුපොතම ලබා ගෙන කියවන්න. බුදුදහම දෙස, වඩා ආශාවකින් හා ලැදියාවකින් බැලීමට ඔබට හැකි වනු ඇත. ධුත්තංග සහ කම්මත්තාන යන වචන යොදා ඇත්තේ ඒ භික්ෂූන්ගේ පුහුනු වීම් ආදී දෛනික දෙවල් ආශිතවය. උන්වහන්සේලාට නියත වාසස්ථානයක් නැත. ජීවත් වන්නේ වන සතුන් මැද ගල්ගුහා, රුක්සෙවණ, ආදී ස්ථානවලය. පාංශුකූල සිවුරුම පාවිච්චි කරති. බුදුන් වහන්සේ දේශනා කල පරිදි සිවුරු අඳින්නේ විලි වසා ගැනීමටත්, උශ්ණයෙන් සහ සීතලෙන්ද, මැසි මදුරුවන්ගෙන්ද ආරක්ෂා වීම්ටත් යන සිල් පද දිවි හිමියෙන් රක්ෂා කරති. මෙවන් ශීලයක් රකින මේ භික්ෂූන් වහන්සේලා ආධ්‍යාත්මික අතින් ඉතා දියුණු තත්වයකට පැමිණීම පුදුමයක් නොවේ. භූරිදත්ත හිමි ඉතාමත් දයාවෙන් සිය ගෝලයින්ට ධර්මය ඉගැන්වූ සේක. එහි ප්‍රතිඵල ඒ වන විටද දක්නට ඇත. උන්වහන්සේට, උන්වහන්සේ කෙරෙහි දයාව ඉපදවීමට කාලය පැමිණ ඇති බව වැටහුනු සේක. වනසතුන් මැද වනගතව වාසය කිරීමෙන් අනාගත භවයක් පිළිබඳ සිතුවිලි ඇති නොවන බව උන්වහන්සේ පලපුරුද්දෙන් දුටු සේක. සියලුම බැඳීම් වලින් වෙන්ව වනගත වාසයෙන් මේ දුක් කන්දරාවෙන් නිදහස් විය හැකි බව උන්වහන්සේ දැන සිටියහ. මෙතෙක් කල අන්‍යයන් උදෙසා තිබූ කරුණාව මොහොතකට වියැලී ගියේය. උන්වහන්සේගේ කරුණාව තමන් වහන්සේ කෙරෙහි යොමු විය. "මා තථාගතයන් වහන්සේගේ අප්‍රමාද ශ්‍රාවකයෙක් වෙමි. උට්ඨාන වීර්යයෙන් යුතුව මා ධර්මයෙහි හැසිරී ඇත. මා දැන් සම්ප්‍රාප්ත වී ඇත්තේ මේ ඝෝර සසරෙන් එතරව, නිවණ අවබෝධ කර ගැනීමටයි. බුදුන් වහන්සේ ප්‍රථමයෙන් සත්‍යය අවබෝධකොට ඉන් පසුව මහ රහතන් වහන්සේලාට මග පෙන් වූ සේක. ඒ රහතන් වහන්සේලා ඉන් පසුව තවත් ලක්ෂ සංඛ්‍යාත රහතන් වහන්සේලාට මග පෙන්වා ඇත. මම තවම එතරම් උතුම් තත්වයකට පැමිණ නොමැත. මගේ ආධ්‍යාත්මික දියුණුව ගැන මා උනන්දු විය යුතුය. දහම් අවබෝධයෙහි මා තව කල් ගත් කලයුතුය. එවිට මටද ඒ අවස්ථාව ලඟා වෙනු ඇත."... දැනට මා ගෙන යන්නේ ක්ලේශයන් හා මාර්ග ඵල අතර සටනකි. එයින් ධර්මය දිනිය යුතුය. 'චිත්තය'ට නිදහස ලබා ගැනීමට ධර්මයම දිනිය යුතුය. චිත්තයට ධර්මය අවබෝධ නොවී කෙලෙස් රිංගා ගතහොත් යලිත් කෙලවරක් නොමැති උපත-විපත චක්‍රය ආරම්භ වෙයි. මගේ උට්ඨාන වීර්යයත්, ප්‍රඥාවත් යොමුකොට මේ කෙලෙස් මා විසින් පැරද විය යුතුමය. මේ කෙලෙස් පරදවා දැමීමෙට කාලය එලඹ ඇත. මේ සටනින් මා මිය ගියත්, එය එසේම වේවා. මට වෙන විකල්පයක් නොමැත................" භූරිදත්ත හිමියෝ සිය සිත් මෙහෙයවූයේ මේ අන්දමට, නොසෙල්වෙන අන්දමටය. සක්මන් කරද්දීත්, හිඳගෙන සිටිද්දීත්, සයනාගතව සිටිද්දීත්, උන්වහන්සේගේ නොපසුබස්නා උත්සාහයත්, වීර්යයත් මෙසේ විය. උන්වහන්සේගේ අවධානයත්, ප්‍රඥාවත් එකිනෙක හා එක්වී චිත්තයට හසුවූ සෑම දෙයක්ම නිරීක්ෂනය කිරීමට පුලුවන් විය..

බුදු රදුන් තවම වැඩ වසති.......

අපේ රටේ නොයෙක් දෙසින් නොයෙක් දේවල් අපට අසන්නට ලැබේ. එයින් බොහෝ දේවල් අපරාධ හා සම්බන්ධය. මින් දශක හතරකට පෙර තිබූ ශාන්ත පරිසරය අද නැත. මේ සංසදයේ පවා නොයෙක් මාතෘකා යටතේ නොයෙක් දේවල් ලියැවෙයි. අපි යන්නේ කොහේද? අපේ අරමුණ කුමක්ද? බොහෝ අවස්ථාවල අපට අරමුණක් නැත. මී රැලක් තරඟයකට දුවන්නාක් මෙන් අපිද හැසිරෙන්නෙමු. අපි ඉන්ද්‍රියයන් පිනවීම සඳහා නොකරන දෙයක් නැත. නොයෙක් මාදිලියේ රූපවාහිනී, නොයෙක් අන්දමේ සිනමාවන්, දෙකන් පිනවීම සඳහා නොයෙක් අන්දමේ ශබ්ද, දිව පිනවීම සඳහා නොයෙක් අන්දමේ ආහාර වර්ග, කය පිනවීම සඳහා රාගාත්මක දර්ශන, අබිසරු ලියන්, මනැස පිනවීම සඳහා නොයෙකුත් විකාර, ආදී දේවල් වලින් මේ ලොව වියරු වැටී ඇත. මේ විනාශකාරී මුඛයෙන් ගැලවීමට තැත් කරන්නෝ විරලය. අපේ මුලු ජාතියම ගමන් කරන්නේ පිරිහීම දෙසටය. මෙවන් ලොවක ඔනෑම කෙනෙකුට අතර මං වීමට ඉඩ ඇත. සිදුහත් කුමරු තනි වූයේද මෙවැනි රජ දහනකය. රම්‍ය සුරම්‍ය සුභ වශයෙන් හැඳින්වුනු සිදුහත් කුමරුගේ මාලිගාවල පිරිමි පුලුටකුදු නොවීය. සිදුහත් කුමරු කම් සැපයෙහි ගිල්වා තැබීමට ශුද්ධෝදන රජතුමා මහත් ආයාසයක් ගත්තේය. නමුත් ඒ සියල්ල අතහැර දමා සිදුහත් කුමරු ශ්‍රමණ ජීවිතය ප්‍රිය කලේය. අපි ඒ උතුම් ජීවිතය පාඩමකට නොගන්නේ ඇයිදැයි සිතා ගැනීම අපහසුය.
මාර්ග ඵල හා නිවන යනු ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් බව සැලකෙන සමයෙක, තායිලන්තයේ දුත්ථංග කම්මත්තාන බික්ෂූන් ගැන ලියැවුනු පොත් වල සඳහන් පරිදි තවමත් තායිලන්තයෙන් රහතන් වහන්සේලා බිහිවන බව දැනගැනීම සොම්නස උපදවන කරුනක් විය. එයින් එක් රහතන් වහන්සේ නමක් සිය අත් දැකීම් දීර්ඝ වශයෙන් සිය ගෝල නමකට පවසා ඇත. උන්වහන්සේ අර්හත් ඵලයට පිවිසුනු මාර්ගය පවා සවිස්තරව ග්‍රන්ථාරූඪ කර ඇත. අද ලෝකයේ හැටියට ඉතා වටිනා ග්‍රන්ථයක් වන මේ පොත, නොමිලයේ පහත සඳහන් අඩවියෙන් බා ගත හැක. (http://www.luangta.com/English/site/books.php) මා කියවා තිබුනේ ප්‍රථම මුද්‍රණයයි. පසුව ශ්‍රී ලංකාවේ හා තායිලන්තයේ භික්ෂූන්ගේ උද්ඝෝෂණයක ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් දෙවැනි මුද්‍රණයක් පිටවිය. මේ දෙවැනි මුද්‍රණයේ (appendix one) අතිරේකයක් ඇත. ඒ උද්ඝෝෂකයින්ට පිලිතුරුය. පරිනිර්වාණයෙන් පසු බුදු, පසේ බුදු, මහ රහතන් වහන්සේලා ශුන්‍යත්වයට නොයන බවත්, උන්වහන්සේලා සිරුරක් නොමැතිව වැඩවසන බවත් ස්ථිර වශයෙන් පහදා දී ඇත. මේ උත්තමයින් දහමෙහි හැසිරෙන පින්වතුන්ට පිහිට වී සසරින් එතර වීමට පිහිට වන බව ස්ථිර වශයෙන් කිව හැක.
පසුගිය මාසය තුල මම චාරිකාවක යෙදුනෙමි. මට පිටරටකින් වැඩම කරන ලද එක්තරා උපාසිකාවක් හමුවිය. ඒ උපාසිකා මැණියන්ගේ ඉල්ලීම පරිදි ඇයගේ වතගොත හෙලි කිරීමට නොහැක. ඉතා ස්වල්ප වශයෙන් යමක් කිව හැක. 1980 දශකයේ අග භාගයේ මිනීමරු ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ විසින් ඇයගේ සැමියා ඝාතනය කොට ඔහු පෙති ගසා දමා තිබෙනු ඇය දැක ඇත. ඉන් සසර කලකිරුණු ඇය විදේශ ගත විය. විදේශයක සිට බවුන් වඩන්නා වූ මේ තෙරණියෝ හමුවට දෙවි දේවතාවන් පැමිණෙති. ඔවුන් සිරිතක් වශයෙන් රාත්‍රී පෙරයමෙන් පසුව පැමිනෙන බව ඇය මට පැවසුවාය. මේ තෙරණියන්ගේ කුටියට ආලෝකධාරා පැමිනෙන බව බොහෝ දෙනෙක් දැක ඇත. රාත්‍රී දෙකට පමණ පතිත වූ නිල්වන් ධාරාවක් මමත් දුටුවෙමි. වරෙක ගෞතම බුදුහිමි ඇයට දම් දෙසීමට පැමිණි බව ඒ මෑණියෝ පවසා ඇත. අවම වශයෙන් ඒ මෑණියෝ සකෘදාගාමී ඵලයට සමවැදී ඇතිබව මගේ හැඟීමයි. බෞද්ධ සම්ප්‍රදායන්ට අනුව තමා ලබා ඇති ඵල පිලිබඳව හෙලි නොකරන අය බහුලය. අපේ රටේ බුදුදහම ආධ්‍යාත්මිකව ගරා වැටී ඇත. අවුරුදු පන්සීයක බටහිර ආධිපත්‍යයෙන් පසු අපට මෙය සිදු වූ බව අපටම සිතාගත හැක. නමුත් අපි මේ ආගාධයෙන් ගොඩ ආ යුතුය. නැතිවී වී ගිය සංවරය නැවත නගා සිටු විය යුතුය. සෑම දෙනෙක්ම මේ පිලිබඳව සිත යොමු කල යුතුය. නැතහොත් අපි ගමන් කරන්නේ විනාශමුඛය කරාය.

29/4/2011
වසර දෙකකට ප්‍රථම ලියන ලද මේ සටහනට තවමත් ප්‍රතිචාර ලැබෙමින් පවතී. කරුණු නොදැන නොයෙක් දේ ප්‍රකාශ කරන්නන් වෙත පිලිතුරු එවීමට තරම් මට කාල වේලා නොමැත.  එමනිසා මේ අතිරේකය ඉදිරිපත් කිරීමට සිත් විය. අපි දැනුම ලබා ගන්නේ කියවීමෙනි, නැතහොත් ශ්‍රවනය කිරීමෙනි.  යම්කිසි දෙයක් කියවීමෙන් පසු සියලු කරුණු සලකා බලා මෙය සිදුවිය හැකිදැයි අපි අපගෙන්ම ප්‍රශ්න කරමු. සමහර දේවල් පිලිගත හැකි බව සිතෙයි නම් අපි ඒ බව පිලිගනිමු.   සමහර දේවල් පිලි නොගනිමු.  ඒ තමාගේ හෘදය සාක්ෂියට අනුවය.  ථෙරවාද බුදු දහම පවතින්නේ අපේ රටේ පමණක් නොව තායිලන්තය, බුරුමය, ලාඕස් යනාදී රටවලද පවතින්නේ ථෙරවාද බුදු දහමය.  ආධ්යාත්මික අතින් අපේ සංඝයා වහන්සේලාට වඩා ඉහල මට්ටමක තායිලන්ත සහ බුරුම ස්වාමීන් වහන්සේලා සිටින බව මගේ පිලිගැනීමයි.  ඒ නිගමනයට මා පැමිණියේ කරුණු හොඳට සලකා බලා බව කිව යුතුය.  තායිලන්තයේ භූරිදත්ත ස්වාමීන් වහන්සේගේ ජීවිත කථාව පිලිබඳව උන්වහන්සේගේ ප්‍රධාන ගෝල නම වන ආචාර්ය ඤාණසම්පන්නෝ හිමි පොත් කිහිපයක් ලියා ඇත.  ඒ පොතක (Biography of Acharya Mun) 170 වැනි පිටුවේ පමණ මෙසේ සඳහන් වේ. 

"...Most of the Buddhas who came to show their appreciation to Ãcariya Mun addressed him in much the following manner:

I, the Tathãgata, am aware that you have escaped from the harmful effects of that monstrous suffering which you endured in the prison of saÿsãra, ......  is enormous.  I have come to express my appreciation..."

suffering which you endured in the prison......"

මේ පොත මා කියවූයේ ඉතාම විශාල වූ සැකයකිනි.  අවසානයේ ඒ පොත රචනය කල හිමි නම වෙත මම විද්‍යත් ලිපියක් යැවුයේ මට එය පිලිගත නොහැකි වූ නිසාය.  උන්වහන්සේ මට පිලිතුරු එවීමට තරම නිහතමානී විය.  උන්වහන්සේ ගේ පැහැදිලි කිරීමෙන් පසු මට කරුණු පිලිගත් හැකි විය.  ඒ නයින් බලන කල කෙනෙකුට එය පිලිගත නොහැකි නම් එයට කමක් නැත.  මේ වසර 2011 මුල ජනවාරි මාසයේ වයස 97 ක්වූ ඤාණසම්පන්නෝ හිමි අභාවයට පත් විය.

කරුණා දයා මෛත්‍රී උපේක්ෂා.....

ඒ 1999 නත්තල් දවසයි. මගේ මව හදිසියේ අසනීපව ඕක්ලන්ඩ් හි මිඩ්ල්මෝ රෝහලට ඇතුල් කල බව මගේ සහෝදරිය දන්වා එවීය. ඊට පහුවදා මම ඇය බැලීමට රෝහලට ගියෙමි. ඇයගේ තත්වය සතුටුදායක වූයේ නැත. අවුරුදු 72ක් වූ ඇයට හෘදයාබාදයක් වැලඳී තිබුණි. හෘදයවස්තුවේ ලේ නහරයක ලේ කැටි ගැසී ඒ නහරයෙන් ඔබ්බට හෘදයවස්තුව ක්‍රියා විරහිත වී තිබුණි. කැටි ගැසුනු ලේ දිය වීමට රෝහලෙන් ඖෂධ ශරීර ගත කල නමුත් එයින් පලක් නොවීය. දැන් මිනිස් කමේ සංකේත ක්‍රියාත්මක වීමට ආසන්නය. මගේ සොයුරියන් දෙදෙනෙක් රෝහල හරියට ක්‍රියා නොකල බවට කියවන්නට වූහ. ඔවුන් ඇඟිලි දිගු කිරීමට ආසන්නව සිටියහ. සිදුවී ඇති දේ හරියාකාරව සොයා බැලූවිට කාගේවත් වරදක් ඇතිබවක් නොපෙනෙයි. ඔවුන් ඇඟිලි දිගු කිරීමට පෙර මම ඇඟිල්ල ඔසවා නිශ්ශබ්දව වෙන ලෙස කියා සිටියෙමි. මම සියල්ල සොයා බැලූ බවත් කිසි කෙනෙක් අත වරදක් නැති බවත් අපේ අම්මාගේ අවසානය ලඟා වී ඇති බවත් බෞද්ධයින් හැටියට අපිට එය පිලිගැනීමට සිදුවී ඇති බවත් මම පැවසුවෙමි. වයස 72ක් වුවද, පියා නැති අපට මැණියන්ගේ වියෝව දරා ගත නොහැකි විය. ඇය ජීවත් කල නොහැකි බව වෛද්‍ය මණ්ඩලය කියා සිටියි. අම්මාද ඇයට සිදුවන්නේ කුමක්දැයි අසන්නීය. ඒ වෙන විට අපේ පියා මිය ගොස් අවුරුදු 41ක් විය. අම්මාගේ අවසාන කාලය ඇය පින් දහම් කරමින් නිදහසේ ජීවත් වූ බව මම දනිමි. අවුරුදු දෙකකට පෙර ඇය දඹදිව වන්දනාවේ යාමට ආශාවක් දැක්වීය. හැකි පමණ සුව පහසුවට දඹදිව යාමට මම ඇයට ඉඩකඩ සලසා දුනිමි. මහාපරිනිර්වාන සූත්‍රයේ බුදුරදුන් ආනන්ද හිමිට වදාල දැය මම අම්මාට හැම විටම මතක් කර දුන්නෙමි. "... ආනන්දය, තථාගතයන් වහන්සේ උපන් ස්ථානය, බුදු වූ ස්ථානය, ප්‍රථම ධර්ම දේශනය පැවැත් වූ ස්ථානය සහ පිරිනිවන් පෑ ස්ථානය, යන මේ සිවු වැදෑරුම් ස්ථානයන් යමෙක් සැදැහි සිතින් වන්දනා කරයිද, ඒ සිහියෙන්ම මේ කය බිඳී යයිද, ඒ අය දුගතියක නොඉපදෙනු ඇත......." අම්මා දඹදිව ගොස් පැමිණ දිග ලියුමක් ලියා මට පින් අනුමෝදන් කරවීය. ඇයගේ ලියුම මම කියවූයේ මහත් ආශාවෙනි. මා මෙලොවට බිහිකල මගේ අම්මාට දඹදිව වන්දනාවේ යාමට ඉඩ සලසා දුන් හෙයින් මා තුල මහත් සොම්නසක් ඇතිවිය. දැන් අම්මාට ආයුබෝවන් කීමට සිදුව ඇත. ඇයට සත්‍යය වසන් කිරීමට මට කිසිම කැමැත්තක්ද නැත. මගේ සහෝදර සහෝදරියන්ගෙන් එක් අයෙක් හැරුනු විට අනෙක් දරුවන් අම්මා අවට සිටියහ. ඉතාමත් හෙමින්, පැහැදිලිව, අම්මා සුව කල නොහැකි බව මම පවුලේ වැඩිමලා හැටියට ඇයට පැවසුවෙමි. මගේ ජීවිතයේ මේවැනි අවස්ථා බොහෝ ගනනකට මම මුහුණ දී ඇත්තෙමි. නමුත් මගේම මැණියන්ට එය පැවසීම තරමක් අපහසු විය. පිරිසිදු ආගමික දිවියක් ගත කල අම්මා තමාගේ අවසානය ලඟ බව සාවදානව අසා සිටියාය. ඇය කිසිම කැලඹීමක් නොදැක්වූවාය. එතැන් සිට ඇය අවසන් හුස්ම හෙලන තෙක්ම ඇයගේ දරුවන් අඩු වශයෙන් එක්කෙනෙක් වත් ඇය ලඟ සිට ඇය කරන ලද පුණ්‍ය ක්‍රියා සිහිකර දීමට වග බලා ගත්හ.. විශේෂයෙන් අම්මාගේ දඹදිව වන්දනා ගමන ගැන සිහි කිරීමට මතක තබා ගත්තෙමු. නේරංජනා ගංගා තීරය අම්මාට හොඳට මතක තිබුණි. අම්මාට කිසිම වේදනාවක් දැනුනු බවක් පැවසුවේ නැත. 2000 වසරත් ලබා දින කිහිපයක් ගෙවී ගියේය. අපි බලාපොරොත්තු වූ පරිදි අම්මාගේ සිහිය කෙමෙන් කෙමෙන් බොඳ වී ගොස් ඇය අවසාන හුස්ම හෙලුවාය. අම්මාගේ වියෝවත් සමගම මට ඉතා විශාල පාලුවක් දැනෙන්නට විය. මෙය මම බලාපොරොත්තු නොවූ දෙයකි. ශෝකය වාවා ගත නොහැකි තරම් දරුණු විය. ආගමික වතාවත් කිරීමට සංඝයා වහන්සේලා තුන් නමක් අපට ලැබුණි. එක නමක් ඉංග්‍රිසි ජාතික ස්වාමීන් වහන්සේ නමකි. ඒ ස්වාමීන් වහන්සේ වෙලිංටන් පන්සලේ වැඩවසති. තව නමක් ඕක්ලන්ඩ් තායි පන්සලෙන් වැඩියහ. උන්වහහන්සේ තායි ජාතිකයෙකි. අනෙක් නම ලාඕස් ජාතිකයෙකි. උන්වහන්සේ දුත්ථංග කම්මත්ථාන හික්ෂූන් වහන්සේ නමක් හැටියට මට හඳුන්වා දුන්නේය. ඒ වෙනතෙක් දුත්ථංග කම්මත්ථාන භික්ෂූන් වහන්සේලා ගැන මම අසා තිබුනේ නම වශයෙන් පමණි. ඒත් ඉතා ස්වල්ප වශයෙනි. මීකොං ගඟ ආශ්‍රිතව, තායිලන්තය, ලාඕස්, වියට්නාමය යන ප්‍රදේශවල වනගතව වෙසෙන සිල්වත් භික්ෂූන් වහන්සේලා හැටියට කම්මත්ථාන භික්ෂූන් වහන්සේලා මම දැන සිටියෙමි. එපමණකි. ආගමික වතාවත් වලින් පසු ස්වාමීන් වහන්සේලාට මම වැන්දෙමි. අවසාන වශයෙන් මම ලාඕස් ජාතික ස්වාමීන් වහන්සේට වැඳ, දනින් සිටියදීම උන්වහන්සේ ලඟ සිටගත්තෙමි. උන්වහන්සේ වැඳගෙන සිටි මගේ අත්දෙක උන්වහන්සේගේ දෑතින්ම අල්ලා ගත්තේය. මම උන්වහන්සේගේ දෙඇස දෙස බලා ගෙනම සිටියෙමි. මම කොපමණ වේලාවක් එසේ සිටියාදැයි මතක නැත. අඩු වශයෙන් විනාඩි දහයක් වත් සිටින්නට ඇත. ඉත සොවින් සිත් වේහනාවෙන් සිටි මගේ ශෝකය ක්‍රමයෙන් පහව ගොස් සැනසුමක් මතුවිය. මට මේ ස්වාමීන් වහන්සේ ලඟ දැනෙන්නේ පුදුම සැනසුමකි. උන්වහන්සේ අතහැර යාමට නොහැක. උන්වහන්සේ මැදිවිය ඉක්මවූ මහලුවියට පාතබා ඇති කෙනෙකි. උන්වහන්සේ මට වචනයක් වත් කථාකලේ නැත. ඒ උන්වහන්සේට ඉංග්‍රිසිත්, මට ලාඕස් භාෂාවත් බැරි නිසාය. උන්වහන්සේගේ මුවෙහි සිනා රැල්ලක්ද මතුවී ඇත. අවසානයේ උන්වහන්සේ මගේ හිසද අතගා මගේ දෙ අත් අත හැරියේය. මාතුල තිබූ ශෝකය සම්පූර්ණයෙන්ම පහව ගොසිනි. අම්මාගේ දේහය ආදාහනාගාරය වෙත රැගෙන ගියද, මා තුල තිබූ දරුණු ශෝකය දැන් නැත. දින දෙකකට පසු තායි පන්සලට මම ගියේ අර ලාඕස් ජාතික ස්වාමීන් වහන්සේ හමු වීමටය. ඒ ස්වාමීන් වහන්සේ ඊට පසුවදා යලිත් පන්සලෙන් පිටව ගොස් ඇත. උන්වහන්සේ ගැන අනෙක් ස්වාමීන් වහන්සේලා පවා නොදනිති. දුත්ථංග හිමි කෙනෙකුගේ වෙසින් පැමින මගේ ශෝකය තුනී කල ඒ උත්තමයා කවරෙක්දැයි මම අද පවා නොදනිමි.

දිය නෑම.................

කුරුලු දිය බඳුනක ස්නානය කරන මේ ගේ කුරුල්ලාගේ පින්තූර පහ එකම තත්පරයක් තුල ඡායාරූප ගතකරන ලදී. (In continuous firing mode- 5 fps)

ඡායාරූප දත්ත මෙසේය.

Lens 80 – 400 mm ISO – 400 Shutter 1/200 F=13 Focal length 400 mm Focal length (35) 600 mm Date 10/02/09 1:51: pm (all five frames) Processed Photoshop CS2 කාචය 1.2 Kg බැවින් තෙපා-ආධාරකයක් මත කැමරාව රැඳවීමට සිදුවිය. Cable release used.

1

2 3 4 5

ඔබේ විවේචනාත්මක ප්‍රතිචාර අගය කරන්නෙමි.

මරණය..... පිලිගැනීම සහ නොගැනීම

ජීවත්වන බොහෝ දෙනා මරණය ගැන කථා කරන්නේ ඉතාමත් කලාතුරකින්ය. ඒ ඉතා අප්‍රසන්න දුක්මුසු, බිය උපදවන මාතෘකාවක් බැවිනි. අපි ජීවත් වන්නේද නොමැරෙන්නවුන් ලෙසිනි. හෙට කලයුතු වැඩ, ඊලඟට කුමක් කලයුතුද යනාදී මිස හදිසියේ සුව කල නොහැකි ලෙඩක් හැදුනොත් යනුවෙන් අපි කල්පනා නොකරමු. ඒ අපේ සමාජයේ හැටිය. අපි මරණයෙන් ඈතට දුවන්නෙමු. එක අතකින් ඒ බටහිර සංස්කෘතියෙන් අපිට උරුම උනු රටාවකි. බටහිර ජනතාව මරණය ගැන කථා කිරීමට පවා බියක් දක්වති. රෝහලක මරණයක් සිදු වූ විට මෙයට සාක්ෂි දැකිය හැකිය. රෝගියා අවසන් හුස්ම හෙලීමට ආසන්න වූ විට ඔහු හෝ ඇය වෙන් කොට සමහර විට වෙන කාමරයකට පවා ගෙන යනු ලැබේ. මිය ගිය පසු මෘතශරීරාගාරයට මෘත ශරීරය ගෙන යනු ලැබේ. ඊට පසු රාත්‍රී භෝජන සංග්‍රහයකට සහභාගි වෙන්නෙකුට සේ මෘත ශරීරයට ඇඳුම් අන්දවති. එයින් අපි තැත්කරන්නේ මිය ගිය බව නොපිලිගැනීමක් නොවේද? කලකට පෙර ලංකාවේ ජනයා, මෘත දේහය ගෙදරට ගෙනැවිත් ජීවිතයේ අවිනිශ්චිත භාවය පිලිබිඹු වෙන ලෙස ඒ අබියස ශෝක වෙති. එයින් සිය ඥාතියාගේ වියෝව විඳ දරා ගැනීමට රුකුලක් වෙන බව පැහැදිලිය. හදිසියේ මිය ගිය හොත් මිය ගිය තැනැත්තාට හෝ තැනැත්තියට එය ගැන එතරම් දෙයක් නොදැනෙනු ඇත. දැනට ඇති සාක්ෂි අනුව (මරණාසන්න අත් දැකීම්) මිය ගිය තැනැත්තා/තී වික්ෂිප්තව කුමක් සිදුවූයේදැයි නොදැන බොහෝ විට සිය මලසිරුර අසල, නෑදෑයින් අසල අදෘශ්‍යමානව ගැවසෙන බව සොයා ගෙන ඇත. මේ පිලිබඳව අපවත් වී වදාල බලන්ගොඩ ආනන්ද මෛත්‍රීය ස්වාමීන් වහන්සේ දීර්ඝ වශයෙන් පවසා ඇත. අපි කවුරුත් දන්නා පරිදි මියයාමට නියමිත වයසක් හෝ කාල සීමාවක් නැත. බෞද්ධයින් කර්මානුකූලව උපදින බවත් මිය යන බවත් විශ්වාස කරති. විශ්වාසය කෙසේ වුවත්, එය එසේ වූ විට අපි ඉමහත් කම්පනයකට පත්වෙමු. යම්කිසි සුලු අසනීපයකට රෝහලකට ගොස් ඔබේ රෝගය පිලිකාවක්යැයි පවසා ජීවත් විය හැක්කේ මාස කිහිපයක් පමණක් බව වෛද්‍යවරයා පැවසුවොත් ඔබට කුමක් වෙයිද? මෙවන් දේවල් සාමාන්‍ය ජීවිතයේ සිදුවන සිද්ධීන්ය. ජීවිතයේ බලාපොරොත්තු නොවූ මොහොතක මිය යාමට සිදුවෙන බව කවුරුන් හෝ කිව්වොත් ජීවිතය පිලිබඳව ගොඩ නගාගත් ඒ සොඳුරු අනාගතය බිඳවැටෙනු ඇත. මේ තත්වයට මුහුන දෙන්නේත් එක් එක්කෙනා එක් එක් විදියටය. සමහරු තරුණ වයසේදීම පිලිකාවලින් මිය යති. සමහරු වෙනයම් රෝගයකට ගොදුරුව මිය යති. බොහෝ දෙනෙක් තමාට එවැනි රෝගයක් නැති බව වසන් කිරීමට තැත් කරති. එවැනි ශෝකාත්මක පුවතක් දැනගත් වහාම ප්‍රථමයෙන් සිදුවන්නේ එයින් 'පලා යාමයි.'. එයින් අදහස් කරන්නේ සිය මනස පවසන පරිදි 'එය එසේ නොවෙයි' කියා නොයෙක් කරුණු ඉදිරිපත් කිරීමයි. මේ අවස්ථාව ඉතාමත් ශෝකජනක අවස්ථාවකි. මේ රෝගීන්ට ඉතාමත්ම කාරුණික විය යුතුය. ඔවුන් මිය යන බව සැබෑය. නමුත් මිය යන තෙක් ඔවුන් මනුශ්‍යයන් මෙන් හැකි තරම් සන්තොසින් ජීවත් විය යුතුය. පසුගිය අවුරුදු 33 තුල මම ලබා ඇති අත්දැකීම් බොහෝය. බෞද්ධයෙක් වන මා මේ රෝගීන් ඇසුරෙන් තවතවත් මිනිස්කමට ලංවුනෙමි. එක් අවස්ථාවක වයස අවුරුදු හයක ලදැරියක් සිරුරේ උඩ කොටසේ ලේ පැහැති කුඩා ලප සමූහයක් මතුවීම නිසා වෛද්‍ය සායනයට සිය මව සමග පැමිණියාය. ඇය පරීක්ෂා කොට ඇයගේ රුධිර පරීක්ෂණයක් කල යුතු බවට නිගමනය විය. කුඩා ලදැරියක් වන ඇයගේ රුධිරය ලබාගැනීම පවා ඉතා දුශ්කර කරුණක් විය. එදාම හවස වෛද්‍ය පරීක්ෂණාගාරයෙන් මේ ලදැරිය වහාම රෝහලට ඇතුල් කරන ලෙස දන්වා පණිවුඩයක් ලැබුණි. මට දැන ගන්නට ලැබුනේ මේ දැරියට ඉතා ශීඝ්‍රයෙන් පැතිරෙන ලියුකීමියා රෝගයක් වැලඳී ඇති බවයි. වැඩි විස්තර මවට පැවසීමට මට ධෛර්යයක් නොවීය. "එපමණ හොඳ නැහැ, නමුත් රෝහලට යන්න...." පමණක් පවසා ඇය රෝහලට යැව්වෙමි. ඒ ලදැරියට සිදුවන්නේ කුමක්දැයි නොදැනුනත් ඇයගේ මව සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් විය. රෝහලේදී ඇයගේ හැසිරීම අනෙක් රෝහල් සේවකයින්ට ආක්‍රමණශීලී විය. ඇයට සියල්ලෝම නුරුස්සන සුලු විය. රුධිර පරීක්ෂාවකට රුධිරය ගත්තත් ඇය සිය දුවනියට හිංසා කල බවට චෝදනා කලේය. මේ සිය එකම දුවනියට සුව කල නොහැකි රෝගයක් වැලඳී ඇති නිසා ඒ සඳහා මවගේ ප්‍රතික්‍රියාවය. සමහර රෝහල් සේවිකාවෝ ඇයට අනුකම්පාවක් නොදැක්වූහ. රෝහලෙන් ගෙදර එවූ මේ ලදැරියට නිතර නිතර ආපසු රෝහලට ඇතුලත් වීමට සිදුවිය. ඇයගේ මවට සිදුවූයේ ඇයගේ දුවණියගේ රෝගී ස්වභාවය පිලිගත නොහැකි වීමයි. ඇය ගෙදර ආ පසු නිතර නිතර ඇය බැලීමට ගියෙමි. ක්‍රමයෙන් කරුණු පැහැදිලි කිරීමෙන් පසු ඇය සිදුවී ඇතිදෙය පිලිගත් බවක් පෙනුනි. රෝගය හඳුනාගෙන මාසයකට පසු ඒ ලදැරිය අවසන් හුස්ම හෙලීය. තවත් අවුරුදු හැටක් පමණ වූ කාන්තාවක් පියයුරුවක ගැටයක් සමග පැමිණියාය. එය පිලිකාවක් බව හැඳිනගෙන දින දෙකක් ඇතුලත ශල්‍ය කර්මයකට භාජනය කරන ලදී. ශල්‍ය කර්මයෙන් මාසයක් ගතවූ තැන ඇයගේ දෑත් වල අස්වාභාවික චලන දක්නට ලැබුනි. ඒ පිලිකාව ඇයගේ මොලයට ගොස් ඇති බවට CT ස්කෑන් පරීක්ෂණය පෙන්වීය. වෛද්‍යවරු ඇයට වෙනත් පිලියමක් යෝජනා කලහ. මේ අවස්ථාවේදී මේ කාන්තාව මා හමුවීමට පැමිණියාය. මා හමුවට පැමිණි ඇය, ඇයගේ රෝගය පිලිබඳව සම්පූර්ණ සත්‍යය ඇයට පවසන ලෙස ඉල්ලා සිටියාය. ඇයගේ ඉල්ලීම පරිදි මම ඇයට සම්පූර්ණ විස්තරය හෙලිකර නිෂ්චිත පිලියමක් නැති බවත් සිදුවන්නේ ජීවිතය දික් ගැස්සීමක් පමණක් බවත් පැවසුවෙමි. ඊලඟට ඇය ඇසුවේ ඒ දික්ගැසෙන ජීවිතයේ වේදනාවක් ඇත්දැයි ඇසුවාය. එය එසේ විය හැකි බව කී විට එසේ නම් ඒ පිලියම අවශ්‍ය නැති බවත් ඇය මරණයට සූදානම් බවත් නොබියව පැවසුවාය. සුමාන දෙකකට පසු ඒ කාන්තාව අවසන් හුස්ම හෙලුවාය. ඒ කාන්තාව ඉතා ලැදි ක්‍රිස්තු භක්තිකාවක් වූවාය. අභීතව මරණයට මුහුන දුන් වෙනත් රෝගියෙක් ගැන මට කිව නොහැකි තරම්ය. බලාපොරොත්තු නොවූ පරිද්දෙන් මිය යන රෝගීන් අතර එක් රෝගියෙක් ඔහුට වයස 70ක් පමණක් බවත් මිය යාමට තරම් වයසක් නැති බවත් පවසා ඇත. නමුත් ඒ අවස්ථාවේදී එය පැහැදිලි කර දීමට තරම් ඔහුගේ මනස ප්‍රබල නොවීය. මේ අතර තවත් සමහරු මිය යාමට පෙර දවස් ගනන් හුස්ම අදින්නෝද වෙති. ජීවත්ව සිටිද්දී ගත් කල ජීවිතයද, ඒ ජීවිතයේ පිරිසිදු බවද මියයන මොහොතට බලපාන් බව මගේ විශ්වාසයයි.

සුද්දගෙ වැඩ

අපේ රටේ නිදහසත් සුද්ද අතරත් ඇත්තෙ එක්තරා විදියක සම්බන්ධයක්. ඒ සම්බන්ධය අපේ රටටම විශේෂයි. සිදු වුන දේවල් බැලුවම මමත් හිතුවෙ මේ සුද්දගෙ හැසිරීම් රටාව ලංකාව වගේ දුප්පත් රටකට පමණයි කියල. ලංකාවටත් ඉන්දියාවටත් සුද්දා කල හදිය අපේ ඉතිහාසය හොඳට පෙන්නුම් කරනව. ඉන්දියාව අපිට වැඩිය දුක් වින්ද. සුද්දා හොඳ දේවල් කරා, ඒ අපට ආදරේටද? නැහැ. ඔවුන් කල දේවල් වලින් අන්තිමට යහපතක් වුනේ ඔවුන්ටමයි. වික්ටෝරියා රැජිණගෙ කාලෙ මහා බ්‍රිතාඤ්ඤය තම ආධිපත්‍යය පතුරුවා ගැනීම පිණිස ලෝකය සිය යටතට ගන්න හැදුව. එහි ප්‍රතිඵලයක් විදියට තමයි අපි යටත් විජිතවාදීන් ලෙස කල් ගෙව්වෙ. අප්‍රිකානු ජනතාව වහලුන් ලෙස දම් වැල්වලින් බැඳගෙන ගිහින් විකිණුවා. අපේ රටේ උඩරට ගිවිසුම කියල ගිවිසුමක් අත්සන් කරල, 1815 මාර්තු දෙවැනිදා මුලු රටම බ්‍රිතාඤ්ඤයට යටත් කියල හදා ගත්ත. ඊට පස්සෙ ගිවිසුම කඩ කලා. අපිට විතරක් නෙවෙයි, සුද්ද මේ බෙර පදේම නවසීලන්තෙ ආදිවාසීන්ටත් වයල තියෙනව. 1840 පෙබරවාරි 6 වැනිද අපේ වගේම ගිවිසුමක් නවසීලන්ත ආදිවාසී මෞරි ජනතාව සහ කිරීටය අතර අත්සන් කලා. ඒක අත්සන් කලේ වෛතන්ගි කියන ස්ථානයෙ, ඒ නිසා වෛතන්ගි ගිවිසුම කියල කියනව. ඊට පස්සෙ ගිවිසුම කඩ කලා. ලංකාවෙන් සුද්දට යන්න වුනා. මෞරි ජනතාව බොහොම ටික දෙනයි හිටියෙ. සුද්දො ඇවිදින් අඩු ජනගහණයක් වූ මෞරි ජනතාවට වඩා බලයක් ලබා ගත්ත. අන්තිමට නවසීලන්තය සුද්දගෙම රටක් වුනා. ඕස්ට්‍රේලියාවෙත් එහෙමයි. ආදිවාසී ඇබොර්ජීන් ජාතිකයන්ට තවමත් සලකන්නෙ නැහැ. ඒ රටටත් සුද්ද නිකම් කඩා වැටුන. නවසීලන්තයේ ඉතිහාසය අවුරුදු 200ක්වත් පැරණි නැත.. මෞරි ජනතාව ජීවත් වුනේ සාමූහිකව, ගෝත්‍ර වශයෙන්. ඒ නිසා ඔවුන්ගේ ඉඩකඩම්, වස්තුව අයිති සාමූහික වශයෙන් ගෝත්‍රයට මිස තනි තනිව පුද්ගලයින් සතුව නොවේ. . කලකට පෙර මිනී මස් බුදිමින් ම්ලේච්ඡයින් ලෙස ජීවත් වුවද, ඔවුන් අතර ඉතා වටිනා ගුණදම් පැවතී ඇත. මෞරි ජනයා රණකාමීන්ය. එක් එක් ගෝත්‍ර අතර යුද්ධ පවතින විට විරුද්ධ පාර්ශවයට ආහාර අඩු බවක් හෝයුද උපකරණ හිඟ බවක් දැනෙයි නම් සටන වහා නවතනු ලැබේ. සටන නවතා විරුද්ධ වාදීන්ට ආහාර නැතිනම් , ආහාර සපයනු ලැබේ. එසේ නැතහොත් පතරොම් නැතිනම් පතරොම් පවා සපයනු ලැබේ. අඩුපාඩු සප්පායම් කල පසු නැවත සටන් ආරම්භ කරති. පසු කලෙක මේ අන්දමට ඉංග්‍රිසින් හා සටන් කරන විටද ඒ ක්‍රමය අනුගමණය කොට ඇත. එසේ නොකල හොත් ඒ සටන අසාධාරණ බව ඔවුන්ගේ විශ්වාසයයි. කරුණු මෙසේ වුවද, ශීලාචාර යයි සම්මත සුද්දා එතරම් ශීලාචාර වූ බවක් ඉතිහාසයෙන් නොපෙනෙයි. සුද්දා මෞරි ජනයාගේ ඉඩම් වලට කෑදර කමක් දක්වා ඇත. ගිවිසුම අත්සන් කොට, නවසීලන්තය බ්‍රිතාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයේ කොටසක් ලෙස සනාථ වූ පසුව ඔවුන්ගේ ක්‍රියා පටිපාටිය රහසිගත ලෙස නීතිගත විය. මෞරි ජනයාගේ සුලු වරදකට වුවද, ඔවුන්ගේ ඉඩම් රාජසන්තක කෙරිණි. අදටත් රජයේ ඉඩම් ලේඛනාගාරයේ ඇත්තේ ඉඩම රාජසන්තක වූ බවයි. මෞරි ජනයාට සලකනු ලැබුවේ සත්තුන්ට මෙනි. ඉංග්‍රීසින් සහ මෞරි ජනයා අතර යුද්ධ පවතින කාලයේ එක්තරා ඉංග්‍රිසි නිලධාරියෙක්, මෞරි නායකයෙක් මරා, ඔහුගේ සමෙන් පසුම්බියක් තනා ගත් බවක් වාර්තා වී ඇත[1]. ශීලාචාර මිනිසා කවුද? ඇත්ත වශයෙන් දැන් කලවම් නොවූ මෞරි ජනයා නැත. ආදි වාසීන් කවුරුත් පාහේ පවසන්නේ “ I got English blood not by choice but by rape…” කියාය. සුද්දා මෞරි ජනයාට බ්ලැන්කට්, ආදී දේවල් දී ඔවුන්ගේ ඉඩම් ලියා ගත් බවට සාක්ෂි ඇත. මා හමුවට පැමිණි වයසක මෞරි මාතාවක්, ඇයගේ දෙමාපියන් ඇය කුඩා කල අසනීපව රෝහලට යාම සඳහා අසල්වාසී යුරෝපීය ජාතිකයෙකුගෙන් ඔහුගේ මෝටර් රථය ඉල්ලූ විට එය ලබා දුන්නේ ඉඩම් කෑල්ලකට බව ඇය මා සමග පවසා ඇත. මේ නයින් බලන කල සුද්දා අපට පමණක් නොව ලොව තවත් රටවල් වල ජනයා රවටා ඇති බව පැහැදිලිය. දැන් දැන් නවසීලන්තයේ මෞරි ජනයා ඔවුන්ගේ ඉඩම් රවටා ගත් බවට චෝදනා රජයට පවරති. කලකෝලාහල නැතිවුවද, කවදා හෝ මේ චෝදනා යටපත් කිරීම ඉතා අසීරු වෙනු ඇත. [1] Scott Derek; ASK THAT MOUTAIN, 1950

මාර්ග, ඵල සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ !!! 9

භූරිදත්ත හිමියන්ගේ ජීවිත කථාවෙන් ලොව තුල ආන්දෝලනයක් ඇති විය. විශේෂයෙන්ම ශ්‍රී ලංකාවෙන් හා තායිලන්තයෙන් විරෝධය මතුවිය. මේ පොත පරිවරතනය කිරීමේදී මටත් ඒ විරෝධතා මතු වූ තැන් පැහැදිලි විය. ඒ පිරිණිවන් පාන ලද රහතුන් වහන්සේලා සහ තථාගතයන් වහන්සේලා අර්හත් ඵලය ලබාගත් භූරිදත්ත හිමියන්ට ආශීර්වාද කිරීමට පැමිණි බවක් පොතේ සඳහන් වීමයි. පොතේ සඳහන් වන්නේ අර්හත් භාවය ලබාගත් රහතුන් වහන්සේ නමකගේ මුවින් පිටවූ කථාවකි. උන්වහන්සේ පිරිනිවියේ 1949 වසරේදීය. උන්වහන්සේගේ කථාවට සවන් දුන්නේ උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍ය නමක් වන හවමත් ජීවතුන් අතර සිටින අචාර්ය මහා බූව ඥාණසම්පන්නෝ වහන්සේ විසිනි. (වයස අවුරුදු 94 කි). ඒ පොත තායි භාෂාවෙන් රචනය කලේද උන්වහන්සේය. ඉංග්‍රිසි භාෂාවට පරිවර්තනය කලේ භික්ෂු ඩික් සීලරතනෝය. අපිට පාරම්පරික ලෙස උරුමව ඇති ත්‍රිපිටකය ඉතා උතුම් කොට සලකමු. උභතෝකෝටික ප්‍රශ්නයකට මුහුන දුන් මා මේ සම්බන්ධව ඥාණසම්පන්නෝ හිමියන් වැඩසිටින ආරාමය සොයා ගියෙමි. උන්වහන්සේට විද්‍යුත් ලිපියක් ලියා මේ ප්‍රශ්නයට පිලිතුරු සපයන ලෙස ඉල්ලා සිටියෙමි. දින කිහිපයකින් මට පිලිතුරක් පැමිණියේය. මේ පොත මුද්‍රණයෙන් පසු ඇති වූ විරෝධය නිසා සංශෝධනයක් සහිතව මේ පොත යලිත් මුද්‍රණය කල බවත් එහි සඳහන් වී තිබුණි. කුමක් පිලිගන්නදැයි විමසුම ඔබ සතුය. කරුණු පැහැදිලිවම දක්වා ඇත. මම සලකා බැලූ කරුණු මේවාය. භූරිදත්ත හිමියන්ගේ භාවනා ක්‍රමය: උන්වහන්සේ නිමිත්ත පහල වූ පසු ඒ පිටුපස ගොස් අතර මංවූ බව පොතේ කියැවෙයි. ඊට පසු මේ ශරීරයේ ඇති කොටස් ගැන භාවනා කිරීමෙන් උන්වහන්සේ මග සොයා ගත් බව පොතේ සඳහන් වී ඇත. මේ ලඟදී ලංකාවට පැමිණි අචාර්ය බ්‍රහ්මවන්සෝ ස්වාමීන් වහන්සේගේ භාවනා ක්‍රමය මීට වෙනස්ය. උන්වහන්සේගේ ක්‍රමය ප්‍රථමයෙන් සමථ විය යුතු බවයි. ක්‍රමයෙන් නිමිත්ත දිස් වන විට ඒ නිමිත්ත පැහැදිලි වූ පසු විදර්ශනා භාවනාව පටන් ගත යුතු බව උන්වහන්සේ පවසයි. එසේ නම් නියම ක්‍රමය කුමක්ද? නියම ක්‍රම කිහිපයක් ඇති බව පෙනෙයි. භූරිදත්ත හිමි පසු කලෙක භාවනා කිරීමේදී හිස් මුදුනෙන් ඉහලට පිටව ගොස් දෙව් විමන් අතර සැරිසරා ඇති බවක් පොතේ සඳහන් වී ඇත. භූරිදත්ත හිමි පවසන් අන්දමට නිවණට සැපත් උත්තමයින් වහන්සේලා නිවන් අවබෝධ කර ගැනීම පිනිස වෙහෙසන කෙනෙකුට පිහිට වෙන බව පැහැදිලිය. මරුවා පැරදවීමෙන් අදහස් කෙරෙන්නේ සදහටම මරුවා පැරදවීමද? මම කියවා ඇත්තේ පරණ මුද්‍රණයයි. අලුත් මුද්‍රණය මම බා ගත්තෙමි. පරණ මුද්‍රණය සංසදයේ භවතුන් කිහිප දෙනෙකුට යවා ඇත්තෙමි. මට ඊමේල් එකක් එවන්න, අලුත් මුද්‍රණය මට එවිය හැක. ----- Forwarded Message ----From: Webenglish To: Sarath Gunatunga Sent: Friday, 30 January, 2009 10:04:33 PMSubject: Re: With great respect for you sir Dear Sarath, when this book came out 2519 and then an english translation travelled to Sri Lank an storm of protest came from Sri Lanka and Thailand, that this is not possible, so in the next publication of the Biography a letter in which Than Acharn Maha Boowa addressed this problem was included with the publication, you can find the translation of this in the appendix answering the sceptics. If you still have questions you are free to ask. Metta Than Martin On Mon, Jan 12, 2009 at 4:58 AM, Sarath Gunatunga <ramanee@xtra.co.nz> wrote: May the noble Triple Gem bless you. Dear Rev Sir I wish to get a point verified. It is with regard to a book written by Rev Maha Boowa Gnanasampanno. The title of the book is "Acharya Mun Bhuridaththa." In that book, in page 63, he states that, " ……..Acharya Mun said listening to a discourse delivered by one of Lord Buddha's arahant disciples made him feel that he is in the presence of the Buddha himself, though he had no prior recollection of meeting the Buddha….." The way I understand is, Buddha though attained parinibbana, is not in human form, lost the body composed of the four great elements (apo thejo vayo pathawi) but still available to advise to any one to instruct and guide in deep religious matters.such as attaining arahantship etc. I would be most thankful to you if you can enlighten me on this subject. Kind regards With Meththa Sarath Gunatunga

මාර්ග, ඵල සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ !!! 8

භූරිදත්ත හිමි දුට්ඨංග භික්ෂුවක් ලෙස බොහෝ කාලයක් චියෑංමායි ප්‍රාන්තයේ උතුරු ප්‍රදේශයේ ගත කල සේක. එක් එක් ස්ථානයන්හි උන්වහන්සේ වස්සානය ගත කලහ. බොහෝ අවස්ථාවලදී උන්වහන්සේ අති බිහිසුණු වනසතුන් මධ්‍යයේ කිසිදු බියක් නොමැතිව වනාන්තර වල ගත කලහ. නමුත් බිහිසුණු වනාන්තරවලදී උන්වහන්සේට ඉතා පහසුවෙන් 'චිත්ත දමනය' කර ගෙන විදර්ශනා වැඩීම පහසු විය. සාමාන්‍යයෙන් මේ අන්දමේ ජීවිත රටාවක් ඉතා දුශ්කර වුවත් භූරිදත්ත හිමියන්ගේ ජීවිතය ලොවට ආදර්ශයක් වන්නේ උන්වහන්සේගේ අධිෂ්ඨාන ශක්තියත්, වීර්යයත් නිසාය. මිනී කන කොටින්ගෙන් හා අනෙක් වනගත සතුන්ගෙන් උන්වහන්සේට කිසිදු හිරිහැරයක් නොවීය. ඇසට පෙනෙන නොපෙනෙන සත්ව කොට්ඨශයන්ගෙන් කරදරයක්ද නොවීය. කෙලෙස් නැසීමට මෙවන් පරිසරයක් උන්වහන්සේට මහෝපකාරී විය. ඒ නිසාම උන්වහන්සේ වනගතව විසීමට ප්‍රියමනාප බවක් ලොවට පෙන්වූ සේක. උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයන් පවා උන්වහන්සේගේ ඇසුරට පැමිණියේ ඉතා සුලුකාලයකි. ආරාමයේ පුහුනුවෙන් පසු උන්වහන්සේ තම සිසුන්ට වනගතව භාවනා පුහුනු කිරීමට උපදෙස් දුන්නේ ඒ ක්‍රමය ඉතා ප්‍රතිඵලදායී නිසාය. බොහෝ අවස්ථාවල උන්වහන්සේ තම සිසුන් ගම්මාන වලින් ඈත් වූ දුශ්කර තැන් වලට යන ලෙස පෙලඹ වීය. ඒ අවට ගම්වල ගෙවල් හතරකට පහකට වඩා නොතිබිණි. වැඩිම වුවහොත් ගෙවල් දහයක් තිබිණි. මේ නිසාම භූරිදත්ත හිමියන්ගේ ශිෂ්‍යයෝ ඉතා සිල්වත්, දහමෙහි මනා ලෙස පිහිටන ලද භික්ෂු කොටසක් විය. වන සතුන් ගහන වනාන්තරවල පුහුනු වීම තුලින් චිත්ත සන්සුන්තාවය මනාලෙස වැඩෙන බැව් වැඩි කල් නොගොස්ම ඔවුන් වටහා ගත්හ. වනගතව වෙසෙන භූරිදත්ත හිමියන්ට මිනිස් ඇසුර නැතිවුවත්, දේව, බ්‍රහ්ම, නාග (සර්පයින් නොවේ) ආදී වශයෙන් වෙනත් සත්ව කොට්ඨාශයන්ගෙන් අඩුවක් නොවීය. ලෝකයේ වෙසෙන සත්වයින් ගැන මනා දැනුමක් ඇති උන්වහන්සේ තමන් වහන්සේ පවා ස්වභාව ධර්මයේ කොටසක් බව බොහෝ විට පසා ඇත. උන්වහන්සේගේ ඇසුර අන් සත්ව කොට්ඨාශ වලට ඉතාමත් උපකාරී විය. ඒ ඒ කඳුකර ප්‍රදේශ වල වෙසෙන ගැමියන්ටද උන්වහන්සේගේ ඇසුර ඉතාමත් ප්‍රයෝජන විය. ඒ කඳුකර ගැමියෝ සත්‍යවාදී, අහිංසක මිනිසුන්ය. බුද්ධ ධර්මය තේරුම් ගත් පසු භූරිදත්ත හිමියන්ට ඔවුන් දැක්වුයේ සුහද ගෞරවයකි. සමහර කඳුකර ගෝත්‍රිකයෝ රලු සැරපරුෂ අයව්ලුන් ලෙස ප්‍රසිද්ධව සිටියහ. භූරිදත්ත හිමි වෙනුවෙන් ඔවුන් සිය දිවි පවා පිදීමට සූදනමින් සිටියහ. බූරිදත්ත හිමියන්, ඔවුන් යුක්තිගරුක, වැඩිහිටියන්ට සලකන, සත්‍යවාදී මිනිස් කොට්ඨාශයක් බව පවසති. ගම් ප්‍රධානියාගේ නියෝග පිලිපදින, සාමූහික ජීවිතය පිලිබඳව මනා දැනුමක් ඇති ඔවුන්ට ඉගැන්වීම ඉතා පහසු බව භූරිදත්ත හිමි පවසා ඇත. සොරකම් මැරකම් කෝලාහල මේ පලාත්වල අසන්නටවත් නොමැත. ශීලාචාරයයි සම්මත නාගරික පරිසරයට වඩා මේ පිටිසර බද පෙදෙස් ශීලාචාරය. වන සතුන් කිසිම හිරිහැරයක් නොකරති. වනසතුන් ආශ්‍රයෙන් කෙලෙස් උපදින්නේ නැත. කෙලෙස් උපදින්නේ මිනිසා ඇසුරෙන්ය. වනගත වූ විට කෙලෙස් නූපදින නිසා, භාවනා කිරීමට වනගත වීමට උන්වහන්සේ ප්‍රිය කරන්නේ ඒ නිසාය. පරචිත්ත විජානන ඥාණය උපදවා ගෙන ඇති භූරිදත්ත තෙරුන්ට, උන්වහන්සේගේ සිසුන්ගේ 'චිත්තය' මංමුලා වෙන කොට එයට පිලියමක් යෙදීමට වග බලා ගත්තේය. මේ නිසා උන්වහන්සේගේ සිසුන් උන්වහන්සේ අසලදී විනයානුකූලව හැසිරීමට වග බලා ගත්තෝය. දිනක් සැන්දෑවක භූරිදත්ත හිමි සහ එක්තරා ජ්‍යෙෂඨ භික්ෂුවක් ගම අසල වූ දොලකට ස්නානය සඳහා ගියහ. ස්නානය කරන අතර අනෙක් භික්ෂුවට දිස්වූයේ වැඩ අවසන් වී ගෙදර යන තරුණියන් පිරිසකි. ඒ තරුනියන් දුටු අනෙක් භික්ෂුවට රාගාත්මක සිතිවිලි ඉපදී මැඩ පවත්වා ගැනීමට නොහැකි විය. උන්වහන්සේ ව්‍යාකූල ස්වභාවයකට පත්විය. එකක්, භූරිදත්ත හිමිට ඇති බිය ය. අනෙක ලැජ්ජාවය. මේ භික්ෂුව නිදිවර්ජිත රාත්‍රියක් ගත කලේය. භූරිදත්ත හිමි සියල්ල දැනසිටියහ. උන්වහන්සේ කලබල වුවහොත් ඉතා බැරෑරුම් තත්වයක් උද්ගත වන බවද දැනසිටියහ. පසුදින උදෑසන අර භික්ෂූන්වහන්සේ භුරිදත්ත හිමි හමුවන විට වෙවුලන ස්වභාවයකින් යුක්ත විය. භූරිදත්ත හිමියන් උන්වහන්සේට අහිංසක සිනාවකින් සංග්‍රහ කලේය. ඊට පසු ඒ භික්ෂුව අමතා "ඔබ ඉතා උත්සාහවන්තව කටයුතු කරන බව පෙනේ... අද පිණ්ඩපාතය සඳහා යාමට උවමනා නැත. අපි ඔබ සඳහා පිඬු සිඟා වඩින්නෙමු. ඔබ භාවනා කරන්නැයි" වදාලහ. මෙතෙක් ගැහි ගැහී සිටි ඒ භික්ෂූන් වහන්සේගේ සිතට සැනසිල්ලක් පැමිණියේ එවිටය.

DEPTH OF FIELD

Shooting data: Shutter 1/640, f=13, ISO=400

PLEASE CLICK ON THE PHOTOS

Lens opening is medium and the photograph is in satisfactory focus.

What is seen at a distance is the southern border of the city of New Plymouth NZ. The chimney of the power station is visible, which is a land mark. The mount next to the chimney is called Paritutu Island. If you click on it you can see more details such as some cows grazing at a distance, vineyards on the front left and grass paddocks of a typical New Zealand scene

There is no photographic value in this photo, but to demonstrate the depth of field.

Shooting data; shutter 1/400, f=14, ISO=320

This rose is about 4.5" in diameter. As the aperture is of the medium range it is in satisfactory focus.

Pom-pom flower Shooting data: shutter 1/2000 f=3.5 ISO=400 As the aperture is wide at 3.5, only part of the flower is in focus. Shooting data: shutter 1/90, f=40, ISO=800 As the aperture is small the whole flower is in focus. Had to increase the sensitivity of the CCD to ISO 800 to increase the clarity of the photo.

THERE IS NO ROYALTY: ANYONE CAN USE THESE PHOTOS.

මාර්ග, ඵල සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ !!! 7

පසු ගිය සටහනේ භූරිදත්ත හිමි හා දේව සංවාදයක් පැවතුනු බවත් ඒ සංවාදය අවසන් කිරීමට නොහැකි වූ බව ඔබට මතක ඇත. අද එතැන් සිට............. "දෙවියන් හා සන්නිවේදනය කල හැකි වෙනත් අය සිටීදැයි" භූරිදත්ත හිමි ඒ දේව සභාවෙන් විමසා සිටි සේක. "එසේය, ස්වාමීනි, බොහෝම ටික දෙනෙකුට එසේ අප හා සාකච්ඡා කල හැක. ඒ ස්වාමීන් වහන්සේලා ඔබ වහන්සේ මෙන් ඉතාමත් සිල්වත් වන්නාහුය." ඔවුන්ද ඔබ වහන්සේ මෙන් වනාන්තර ගතව දිවි ගෙවති. ඔබ හා සාකච්ඡා කලහැකි ගිහි භවතුන් ඇත්දැයි භූරිදත්ත හිමි දේව සභාවෙන් විමසා සිටියහ. ඉතාමත් අල්ප ප්‍රමාණයකට එසේ පිලිවනැයි ඔවුන් පිලිතුරු දුන්හ. මනුශ්‍යයින් වෙතින් දුර්ගන්ධය පිටවෙන නිසා දෙවි වරු ඔවුන් සමීපයට පැමිණීමට අකැමැති බව බෞද්ධ පොත් පත්වල සඳහන්ය. එසේ තිබියදී ඔබ මා වෙත පැමිණෙන්නේ මන්දැයි භූරිදත්ත හිමි විචාලහ. ඒ දුර්ගන්ධය ඇත්තේ අසිල්වත් මනුශ්‍යයන් අතරය. ඔබ වහන්සේ වැනි සිල්වන්තයින් අතර ඇත්තේ සුගන්ධයක් මිස දුර්ගන්ධයක් නොවේ, යයි ඔවුහු පිලිතුරු දුන්හ. බොහෝ මනුශ්‍යයෝ දුසිරිත් වල ඇලී ගැලී වාසය කරති. ඔවුන් ඉතාමත් අප්‍රියජනකය. ඔවුන් සමග කිසිම සම්බන්ධයක් පැවැත්විය නොහැක. දෙවියන් මනුශ්‍යයින්ට අකමැත්තක් නැත. ඔවුන්ගේ දුර්ගන්ධය නිසා මනුශ්‍යයන් මග හැර සිටීම විනා වෙන කරුණක් නොමැත. භූරිදත්ත හිමි දෙවියන් හා වෙනත් භවයන්හි පසුවන අයවලුන් ගැන පැවසූ විට උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයින් ඉතා ආශාවෙන් ඒ ගැන අසා සිටියහ. මේ ප්‍රකාශය ශිෂ්‍ය ස්වාමීන් වහන්සේලාගේ අභිවෘද්ධිය සඳහා හේතු වන බව භූරිදත්ත හිමි දැන සිටියහ. එසේම භූරිදත්ත හිමියන්ගේ අතීත ජීවිත ගැන පවා විස්තර උන්වහන්සේ තම ශිෂ්‍යයින්ට දේශනා කලසේක. භූත ලෝකය ගැන උන්වහන්සේගේ දේශනා පුදුම උපදවන සුලුය. භූත ලෝකය වශයෙන් මෙහි හඳුන්වන්නේ හොල්මන් සහ අවතාර වශයෙන් හඳුන්වනු ලබන ජීවීන්ය. මේ කොට්ඨාශය තුල ගැහැණු පිරිමි වශයෙන් දෙකොටසක්ද, ඒ අතර නපුරු, ඉතා නපුරු, සහ ඉතාමත්ම නපුරු වශයෙන් වර්ගී කරණයක් සිදුවන බව භූරිදත්ත හිමි පෙන්වා දී ඇත. අපේ මනුශ්‍ය ලෝකයේ හිර ගෙවල් ඇත්තා සේම භූත ලෝකයේත් හිරගෙවල් හා සමාන බන්ධනාගාර ඇත. මේ සත්ව කොට්ඨාශයන්ගේ ඇස්වල ඇති රෞද්‍රතාවය තුලින් ඔවුන් අනුකම්පාවට හෝ කරුණාවට කම්පා නොවන බව දැකිය හැකි බවත් සඳහන් වෙයි. මොවුන් මනුශ්‍යයින් මෙන් වාසය කරන්නේ විශාල 'නගරවලය.' මොවුන් පාලනය කිරීමට පාලකයෝද සිටින බව භූරිදත්ත හිමි සඳහන් කර ඇත. සමහර භූතාත්ම අනෙක් අයට වඩා බලයකින් යුක්තය. බලසම්පන්න භූතාත්ම කෙරෙහි අනෙක් අයවලුන් දක්වන්නේ ඉමහත් වූ ගෞරවයකි. භූරිදත්ත හිමි සමාධිය තුලින් භූතාත්ම හමු වන බව ප්‍රකාශ කර ඇත. උන්වහන්සේ දිස් වන්නා වූ සෑම අවස්ථාවකම, භූතාත්ම උන්වහන්සේට දක්වන්නේ ඉමහත් ගෞරවයකි. මෙලොව ජීවත්ව සිටියදී කරන ලද්දා වූ කර්මයන්ට අනුව මෙසේ උත්පත්තිය ලබන භූතාත්ම ඔවුනොවුන්ගේ කර්මය අනුව විපාක ලබන්නාහ. එයින් කිසිදු ගැලවීමක් නොමැත.

මාර්ග, ඵල සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ !!! 6

(භූරිදත්ත හිමි සහ බුදු හිමි හමුවක් ගැන ප්‍රශ්නයක් පැන නැගී ඇත. වෙනත් සටහන් වල දේවල් හා සැසඳෙන්නේ නැති බවට මට ප්‍රතිචාර පවා ලැබී ඇත. මම මෙහි ලියන්නේ පොතක පරිවර්තනය පමණක් බව කරුණාවෙන් සලකන්න. මේ පොත ඇති භවතුන් කරුණාකර " The Most Exalted Appreciation " පරිච්ඡේදය (238 පිටුව) කියවන්න. ඒ පරිච්ඡේදයේ පරිවර්තනය ලියන්නට සිතුන නමුත් එයින් පොතේ ලියැවීම අවුල් වන නිසා පසුවට මේ පරිච්ඡේදය පරිවර්තනය කරන්නෙමි.) සාරිකා ගුහාවෙන් පිටත් වූ භූරිදත්ත හිමි, බුරුමයටත්, ඉන් පසු ලාඕස් දේශයටත්, එහි ලුඇං ප්‍රබාං දේශයේ භාවනා යෝගීව ටික කලක් වැඩ සිටි සේක. උන්වහන්සේ මී කොං ගඟෙන් එතරව ලාඕස් කඳුකර ප්‍රදේශයේ වැඩ වසන කල්හි විශාල බෙංගාල කොටියෙක් උන්වහන්සේගේ වැඩසිටි ස්ථානයට පැමිණ සක්මන් භාවණාවේ යෙදෙන උන්වහන්සේ දෙස බොහෝ වේලා බලා බලා සිටි බව සඳහන් කර ඇත. ඒ කොටියා සන්සුන්ව උන්වහන්සේ දෙස බලා සිටියා මිස කිසිම උවදුරක් කිරීමට නොපැමිනි බව උගේ හැසිරීමෙන් පැහැදිලි විය. භූරිදත්ත හිමි, තම ශිෂ්‍යයින්ට ඉගැන්වූයේ වන සතුන්ට බිය නොවිය යුතු බවය. උන් දුට්ඨංග ශ්‍රමනයන්ගෙන් උන්ට උවදුරක් නැති බව විශ්වාස කරන බැවින් ඒ ශ්‍රමනයන් අවට නිදැල්ලේ හැසිරෙන බව පවසන්නේය. දඩයක්කාරයින් පවා දුට්ඨංග ශ්‍රමණයින් සිටින කැලෑවක දඩයම් කිරීමට ඉතාමත් බිය වූහ. ඔවුන්ගේ තුවක්කු ඔවුන් අතේදීම පුපුරා ඔවුන්ම මිය යන බවට විශ්වාසයක් එකල පැවතුනි. එක්තරා දේව සමූහයක් භූරිදත්ත හිමියන් හමුවට ආ කල්හි සිදු වූ සිද්ධියක් උන්වහන්සේ විස්තර සහිතව සඳහන් කොට ඇත. ඒ දේව සමූහයාගේ ප්‍රධානියා භූරිදත්ත හිමි අමතා "... ඔබවහන්සේ මෙහි වැඩ සිටීම මේ දේව සභාවේ දෙවියන්ට ඉමහත් ප්‍රීතියක් ගෙන දෙන්නේය. ඔබේ කරුණාභරිත ආලෝකය දෙව් ලොවත් මේ ලොවත් පුරා විදී ඇත. ඒ ආලෝකය විස්තර කිරීමට නොහැක. ඒ මගින් ඔබ වහන්සේ සිටිනා තැන අපි හඳුනා ගන්නෙමු. ඔබ වහන්සේ ධර්මය දේශනා කරන කල්හි ඒ ධර්මය, ශ්‍රමණයන් වහන්සේලාටත් අපිටත් හොඳාකාරවම ඇසෙන්නාහුය. නොඇසෙන්නේ මිය ගියවුන්ට පමණි. මෙතැන්හිදී මේ පොත රචනය කල ඥාණසම්පන්නෝ හිමි මෙසේ ප්‍රකාශයක් කොට ඇත. "... මේ සිද්ධියේ සත්‍යතාවය මට තහවුරු කල නොහැක. නමුත් මේ සිද්ධීන් මට වාර්තා කල හිමියන් ඉතා විශ්වාස දායක සත්‍යවාදී පුද්ගලයන්ය...." භූරිදත්ත හිමි ඒ දේව සභාවේ නායකයාගෙන් පෙරලා ප්‍රශ්නයක් ඇසූ සේක. "... මම කථාකරන දේවල් එසේ ඇසෙයි නම් මනුශ්‍යයින්ට නොඇසෙන්නේ මන්ද? ස්වාමීන් වහන්ස, මනුශ්‍යයින් දන්නා ශීලයක් කොයින්ද? ඔවුන් සෑම විටකම සිටින්නේ නපුරු කම් කරමිනි. ඇස, කන, නාසාදී දොරටු සයම හසුරවන්නේ ඔවුන්ගේම ආත්මාර්ථකාමී අදහස් සපුරා ගැනීම පිණිසය. ශීලාචාර බවක් ඔවුන්ට නොමැත. සදාචාරබවක් ඔවුන්ට නොමැත. ඔවුන් නිරයෙ දොරටුව ලඟ සිටිති. උපන් දා සිට ඔවුන් මිය යන තෙක්ම අකුසල කර්ම කරති. ඉතාම ස්වල්ප දෙනෙක් සදාචාරවත් හා සිල්වත් ලෙස ජීවත් වෙති. මනුශ්‍යයෝ බුද්ධ සාසනය භාරව කටයුතු කල යුතු බව සඳහන් කොට ඇත. නමුත් එවැන්නක් සිදු නොවේ. නරක මිනිසුන් දන්නේ නපුරු කම් පමණකි. ඔවුන්ට මනුශ්‍යයන්ය කීමට ඉතිරිව ඇත්තේ හුස්ම ගැනීම පමණකි. එය නතර වූ දාට ඔවුන්ගේ බරට වඩා බර වූ අකුසල් කඳක් සමග වෑලලී යනු ඇත. දෙවියන් මේ බව දන්නාහුය. නොදැන සිටින්නෝ නොවෙති. එය රහසක් නොවේ. මේ මිනිසුන් මිය යන විට මොවුන්ට ධර්මය දේශනා කිරීමට සංඝයා වහන්සේලා පමුනුවති. ජීවත්ව සිටියදී ධරමය නොඇසූ මොවුන්ට මිය යන විට ධර්මය ඇසෙයිද? මේ අධම මිනිසුන්ගේ ක්‍රියා කලාපයන් සමහර වන සතුන් පවා පිලිකුල් කරති. මරණය පෙනි පෙනී පවා මේ මිනිසුන් අකුසල්ම කරති. දෙවියන් වන අපි, මිනිසුන් අප ගැන දන්නවාට වඩා අපි මිනිසුන් ගැන දන්නෙමු. ස්වමීනි, ඔබ වහන්සේ මනුශ්‍ය, දේව, සුර, අසුර, නිරය අදී ලෝකවල් සත්වයින් ගැන හොඳට දන්නෙහිය. ඔබ වහන්සේට අපි ගරු කරන්නේ ඒ නිසාය. මේ දේව ප්‍රධානියා කථා කොට අවසන් වූ පසු භූරිදත්ත හිමි ඔහුගෙන් පෙරලා ප්‍රශ්නයක් ඇසූ සේක. "....දෙවියන්ට මිනිසුන් වගේ නොව, ඉතා ඈත දුර දැකීමටත්, ඈත දුර තිබෙන ශබ්ද ඇසීමටත් පිලිවන. මනුශ්‍ය ගුරුවරයෙක් වූ මට වඩා ඔබට මේ මනුශ්‍යයින්ට ඉගැන්විය හැකි නොවේද? ඒ නිසා ඔබට මනුශ්‍යයින්ට හොඳ, නරක පෙන්වා දීමට පුලුවන් නොවේදැයි..." ඇසූ සේක. ස්වාමීනි, ඔබ වහන්සේ විශේෂ උත්තමයෙකි. අපට වඩා ඔබ වහන්සේ දක්ෂය. මේ මනුශ්‍යයින්ට, ඔබවහන්සේ වෙනත් සත්ව කොට්ඨාශ ලොව සිටින බවත් ඒ සත්ව කොට්ඨශ නොයෙක් නොයෙක් ස්වරූප ගන්නා බවත් මේ මනුශ්‍යයින්ට උගන්වා ඇත. මනුශ්‍යයින් අප දුටු වහාම අවතාරයක් දුටු බව කියති. මහා බියක් දක්වති. තව කොටසක් ලඟදීම...

මාර්ග, ඵල සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ !!! 5

රහතන් වහන්සේලාගේ ධර්මදේශනා, උන්වහන්සේලා නික්ම ගිය පසු ඉතාමත් ගෞරවයෙන් සෑම කරුණක්ම පිරික්සා බැලීම භූරිදත්ත හිමියන්ගේ සිරිතක් විය. රහතන් වහන්සේලා අභියස සිටීම, බුදුන් වහන්සේ අභියස සිටීම හා සමාන බැව් භූරිදත්ත හිමි පවසා ඇත. ඒ සෑම ධර්ම දේශනාවක්ම භූරිදත්ත හිමියන්ගේ දහම් ඇස තව දීප්තිමත් කලේය. ඒ මහඟු දම් දෙසුම් තව තවත් බවුන් වැඩීම උදෙසා උන්වහන්සේට පිහිට විය. අර්හත් ඵලය ලබා ගත් පසු බුදු වරු, භූරිදත්ත හිමියන්ට ආශීර්වාද කිරීමට පැමිනි නමුත් ඊට පෙර බුදු වරු පැමිණි බවක් සඳහන් නොවේ. ධර්ම දේශනාවකදී, උන්වහන්සේගේ සම්පූර්ණ අවධානය ඒ ධර්ම දේශනාවට යොමු වන අතර උන්වහන්සේට තම ශරීරය පවා නොදැනෙන බවත්, සිත ධර්මයෙන්ම නැහැවී යන බවත් සඳහන් කර ඇත. දේශනාව අවසානයේ යලිත් තම සිරුරත්, ඒ සමගම අනෙක් ස්කන්ධ හතරත් දැනෙන්නට පටන් ගත් විට මේ පංචස්කන්ධයම මහා දුක් ගොඩක් බව පැහැදිලිවම වැටහෙන බව භූරිදත්ත හිමියෝ පවසති. රහතන් වහන්සේලාගේ ධර්ම දේශනා වලින් උද්‍යෝගමත් වූ භූරිදත්ත හිමි සාරිකා ගුහාවේදීම අනාගාමී ඵලයට සැපත් වූ සේක. ආපෝ, තේජෝ, වායෝ, පථවි යන සතර මහා ධාතුන්ගෙන් සැකැසුණු සිරුරක් උන්වහන්සේට යලිත් හිමි නොවන්නේය. ලෝක ධර්මතාවයන්ට අනුව අවිහා, අතප්පා, සුදස්ස, සුදස්සි හෝ අකනිථා යන බඹලොවින් එකක උන්වහන්සේට උපතක් ලැබීමට නියමිතව ඇත. මේ පොත සම්පාදනය කල ආචාර්ය මහාබූව ඥාණසම්පන්නෝ හිමියෝ මේ අන්දමට මෙසේ ප්‍රකාශයක් කර ඇත. "භූරිදත්ත හිමියන් අනාගාමී ඵලයට සැපත් වූ බව දැන්වූයේ උන්වහන්සේගේ සමීපතම ශිෂ්‍යයින්ට පමණකි. මෙහිදී මේ පොතේ ඒ බව ප්‍රකාශ කිරීම සම්පූර්ණයෙන්ම මගේ තීරණයක් සේම එහි වගකීමද මා විසින්ම භාරගනු ලබයි." මාස ගණනක් මෙසේ භාවනා යෝගීව වැඩ හුන් පසු එක් දිනෙක්, භූරිදත්ත හිමියන්ට උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයින් ගැන ඉමහත් කරුණාවක් හටගත්තේය. ඒ කරුණාව නිසාම උන්වහන්සේගේ දෙනෙතට කඳුලු පිරුනි. සමාධිගතව ඒ ගැන විමසා බලන විට තමාගේම අවිද්‍යාව හේතු කොට ගෙන මෑත අතීතයේ සිදුව ඇති ප්‍රමාද දෝෂ, සහ උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයින් අතින් සිදුවන දෝෂද දිස් විය. කර්මයෙහි ඇති සංකීර්ණ භාවයත්, බුදු දහමේ ඇති සත්‍යතාවයත් ගැන සිහි කරණ සෑම විටකම බුදු රජානන් වහන්සේ කෙරෙහි ඇති වන භක්තියෙන් භූරිදත්ත හිමියෝ නැහැවී ගියේය. ලොව ජීවත් වන සියල්ලෝම කර්මයම දායාද කොට ගෙන ඉපිද, කර්මයකටම දායාද වී ජීවත්ව සිට කර්මානුකූලව මියගොස් කර්මානුකූලව උත්පත්තියක් කරා යන්නාහ. බුදු රජානන් වහන්සේ මේ බව අවබෝධ කොට ඉන් නොපමාව නිදහස් වන ලෙස අපට වදාලේ ඒ නිසාය. කෙසේ හෝ මේ දුක් කන්දරාවෙන් එතර වීමට තවත් දුර යායුතු බවත්, තමා හරි මග ගමන් කරන බවත් උන්වහන්සේ වටහා ගත්තේය. මේ ජීවිතය නිමාවීමට පෙර නිවණ අවබෝධ කිරීමට හැකි බව දැනුන විට උන්වහන්සේට ඇතිවූයේ මහත් සතුටකි. මේ වන විට උන්වහන්සේට වැලඳී තිබුණ ආමාශගත රෝගය සම්පූර්ණයෙන්ම සුව වී තිබුණි. දිවා රෑ නොබලා සමාධගතව ප්‍රඥාව වැඩූ උන්වහන්සේ ඉතාමත් ශක්තිමත් පදනමකට සම්ප්‍රාප්ත වී සිටියහ. විනාශ කිරීමට තවත් ක්ලේශයන් ඉතිරිව තිබූ නමුත් තමා ඇත්තේ නියම මග බව ස්ථිර වශයෙන් උන්වහන්සේ දැන සිටියේය. නිතර නිතර උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයින් කෙරෙහි මහත් වූ අනුකම්පාවක් උන්වහන්සේ තුල පහල වන්නට විය. ඒ අනුව සාරිකා ගුහාවෙන් නික්ම යාමට උන්වහන්සේ තීරණය කලේය. සාරිකා ගුහාවෙන් පිටත් වීමට කලින් දවසක, රාත්‍රී 10ට පමණ උන්වහන්සේ දන්නා චාවෝ කුන් උපාලි ගුණූපමාචාර්ය නම් වූ ස්වාමීන් වහන්සේ නමක් ( 1856 - 1932) ගැන සිත යොමු කලේය. එවිට උපාලි තෙරනුවෝ පටිච්ච සමුප්පාදය මෙනෙහි කරමින් සිටින බව උන්වහන්සේ දැන ගත්තේය. පසු දවසක උපාලි තෙරුන් හමුවූ විට උපාලි තෙරුන්ගෙන් භූරිදත්ත තෙරුන් ඒ ගැන විමසූහ. එවිට උපාලි තෙරුන් "... මම ඔබට වඩා වැඩි මහලු වෙමි, මමත් පිලිගත් ගුරුවරයෙක්මි. නමුත් ඔබවහන්සේ බුදු රජානන් වහන්සේගේ නියමම ශ්‍රාවකයෙකි. නවීන ලෝකයේ මංමුලා නොවී බුද්ධ ධර්මයේ අකාලික ස්වභාවය ඔබ ලොවට ප්‍රදර්ශනය කොට ඇත...." දිනක් සිරිත් පරිදි ධර්ම දේශනය ශ්‍රවණය කිරීමට මුලදී සාරිකා ගුහාවේදී හමුවූ අසුරයා ඇතුලු වෙනත් අසුරයින්ද, වෙනත් දේවතා සමූහයක්ද වූහ. ධර්ම දේශනාවෙන් පසු උන්වහන්සේ තමා ගුහාවෙන් නික්ම යන බව පැවසූහ. අසුරයෝද, දේවතාවන්ද ඉන් මහත් සේ කැලඹුණහ. තමා ගුහාවට පැමිණියේ යම්කිසි කරුණක් නිසාත් යන්නේ එවැනිම කරුණක් නිසාත්, සිත්මනාපයට කටයුතු නොකලයුතු බවත් උන්වහන්සේ වදාලහ. අසුරයන්ගේත් වෙනත් දෙවි දේවතාවන්ගේත් ගෞරව හරසර මධ්‍යයේ උන්වහන්සේ සාරිකා ගුහාවෙන් නික්ම ගියහ. තවත් කොටසක් ලඟදීම මෙය පලවන්නේ කොටස් වශයෙනි. ඒ අනුව මාතෘකාවද නොවෙනස්ව, පවතී. සම්බන්දත්වය සඳහා පසුගිය කොටස් බලන්න.

මාර්ග, ඵල සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ !!! 4

භූරිදත්ත හිමි සාරිකා ගුහාවේ වැඩ සිටි සමයේ උන්වහන්සේ හමුවට නොයෙක් ආකාරයේ දේව කොට්ඨාශ, අසුරයින් ආදී මනුශ්‍ය නොවන අය පැමිණිය බව පසු ගිය සටහන් වල ලියැවුනි. සමාධිගතව සිටින අවස්ථාවල විශේෂයෙන් උපචාර සමාධිගත වූ විට නිවණට ලඟා වූ රහතන් වහන්සේලා උන්වහන්සේට ධර්මදේශනා කිරීමට පැමිණෙන බවත් උන්වහන්සේ සඳහන් කොට ඇත. මේ පුවත ඉතාමත්ම වැදගත් වන්නේ නිවණ ශුන්‍ය අවස්ථාවක් බව පවසන හා ඒ බව ව්ශ්වාස කරන අයටත්ය. මේ සංසදයේ පවා එවැන්නෝ සිටිති. නිවණට පිවිසි පසු නැවත ඉපදීමක් නැත. නැවත වැනසීමකුත් නැත. ශරීරයකුත් නැත. එසේම විනාශ වීමකුත් නැත. මාරයාට කිරීමට කිසිම කටයුත්තක්ද නැත. බුදු රජානන් වහන්සේ මාරයා පැරද වූයේ එසේය. මාරයා නිශ්ප්‍රභා විය. එමනිසා බුදු රදුන් ඇතුලු කෝටි සංඛ්‍යාත ඒ රහතන් වහන්සේලා තවමත් ජීවමානව වැඩ වෙසෙන්නේ අවශ්‍ය වූ විටෙක පිහිට වීමටය. භූරිදත්ත හිමිගේ නිවන් මග, බුදුදහම පිලිබඳව නොයෙක් මත ගොඩ නැගී තිබෙන මෙව්න් සමයෙක, අපට ඉතාම්ත් වටිනා උදාහරණයක් වෙනු ඇත. අමාරුවෙන් හෝ ඔබ වෙත මේ දැනුම පිලිගන්වන්නට සිත් වූයේ ඒ නිසාය. එක අතකින් මේ පනිවුඩය විශේෂය. බොහෝ විට ආධ්‍යාමිත වශයෙන් තමන් ලබා ගන්නා දේවල් පිලිබඳව සාකච්ඡා කරන්නෝ බෞද්ධ ඉතිහාසයේ නොමැති තරම්ය. මේ එවන් රහතන් වහන්සේ නමක විසින් දේශනා කරන ලද ධර්ම දේශනාවක සාරාංශයයි. "....සක්මන් භාවනාව කල යුත්තේ ශාන්තව, ඉතාමත්ම හික්මුනු අන්දමකටය. සක්මන් කරන අවස්ථාවේ ඒ පිලිබඳව සිහිය සම්පූර්ණයෙන්ම යොමු කල යුතුය. ඔබ කරන්නා වූ කාර්යය පිලිබඳව සම්පූර්ණයෙන්ම සිහිය පිහිටුවා ගත යුතුය. ඔබගේ අවධානය වෙන කිසිම දෙයකට යොමු නොවීමට වග බලාගන්න. අවධානය හැම දෙසටම යොමු වේ නම් ඒ තැනැත්තාට නියම ආධ්‍යාත්මයක් නොමැත. ඔහුට කිසිම පිටිවහලක්ද නොමැත. ඔබේ දිනපතා ජීවිතයේ කරන කියන සෑම දෙයකටම ඔබගේ සම්පූර්ණ අවධානය යොමු විය යුතුය. පිඬුසිඟා වඩින විටද ඒ ගැන සිහියෙන් පිඬු සිඟා වඩින්න. ඒ ආහාර අනුභව කරන විටද ඒ බව සිහියෙන් ඉන්න. වැසිකිලි, කැසිකිලි යන විටදී ඒ ගැන සිහියෙන් ඉන්න. මෙවන් දෛනික කටයුතුවලදී සම්පූර්ණ සිහිය ඒ කරන කටයුත්තටම යොමු විය යුතු බව සලකන්න. සෑම දෛනික කටයුත්තක්ම බුදු රජානන් වහන්සේගේ සසුනෙහි පැවිද්ද ලත් උතුම් ශ්‍රමණයන් වහන්සේ කෙනෙක් මෙන් සපුරා ලන්න. ඒ කියන්නේ සෑම ඉරියව්වක්ම සිහියෙන් කල යුතු බවයි. කිසි දිනෙක නිසි පුහුනුවක් නොලද්දෙක් මෙන් නොහැසිරෙන්න. ප්‍රඥාව දියුනු කර ගන්න. සිහියෙන් සිටින්න. ආහාර ගැනීමේදී ඉතාම පරෙස්සම් වන්න. රසවත් ආහාර අනුභවයෙන් ශරීරය පෝෂණය වුවත්, සිත දුර්වල කරයි, ඒ ආහාර කෙරෙහි තණ්හාව ඉපැදීමෙනි. එමනිසා අහාර ගැනීමේදී ඉතාමත් විමසිලි වන්න. ගන්නා වූ ආහාර මනා ලෙස පරීක්ෂා කර බලන්න. රසවත් ආහාර රසවත් වුවත් සිතට විෂ එකතු කරන බව දැනගන්න, සිහියෙන් ඉන්න. සෑම අවස්ථාවකම ක්ලේශයන්ට සිතට ඇතුල් වීමට ඉඩක් නොතබන්න. ක්ලේශ සිතට ඇතුල් වූ විට ලැව් ගින්නක් සේ පැතිරී යයි. ඒ ක්ලේශයින් මුලින්ම සිඳ බිඳ දමන්න. නැතහොත් ඒ ක්ලේශ වලින් ඔබ තවත් උපතක් කරා ගෙන යනු ඇත. සැම විටම සිහි බුද්ධියෙන් සිටීමෙන් මේ ක්ලේශයන්ගේ ආක්‍රමණයෙන් වැලකිය හෑක. එවිට ඔබ පාරිශුද්ධ බෞද්ධ ශ්‍රමණයෙක් වන්නේය. ලොව ඇති සැම දෙයකින්ම, ඉතාම වැදගත් දෙය වන්නේ තමාගේ සිතයි. ඇත්ත වශයෙන්ම සිත, ඔබට ඇති එකම වස්තුවයි. එය රැක ගන්න. ධර්මය දන්නා විට ඔබට සිත ගැන අවබෝධ වනු ඇත. සිත ගැන දැන ගන්නා විට ඔබට ධර්මය අවබෝධ වනු ඇත. ඔබේ සිත ගැන සත්‍යය දැන ගන්නා විට ඔබ නිවණ අවබෝධ කර ගෙන ඇත. සිත නම් වූ මේ මනුශ්‍යයාට ඇති මහඟු වස්තුව නොසලකා හැරීමෙන් කල්ප ගනන් වූ ඉපදීම - මරණය යන චක්‍රය තුල සත්වයා දුක් විඳිනු ඇත ඇත. මේ පොලෝ තලයේ ජීවත් වන සත්වයන් අතරෙන් මනුශ්‍යයා ඉතාමත්ම ඥාණවන්ත වෙයි. නමුත් අවිද්‍යාවෙන් සිත වැසී ඇත. ශ්‍රමණයෙක් අවිද්‍යාව දුර ලා අන්ධකාරය ඉවත් කොට, ලෝකයාට ආදර්ශයෙක් වන ලෙස ජීවත් විය යුතුය. ඔබට මම මේ දෙන අවවාද, සියලු බැමි බිඳ සසර දුකෙන් නිදහස්ව බුදු රජානන් වහන්සේ වැඩම කල නිවණට පිවිසීමට හේතු වෙයි. සියලු ක්ලේශයන් දුරු කොට, සසර දුකෙන් නිදහස් වීමට මේ ධර්මය ඔබට පිහිට වෙනු ඇත........." බුදුන් වහන්සේ දේශනා කරන ලද සූත්‍රයකත්, මේ ධර්ම දේශනා වලත් ඇත්තේ සමානාත්මතාවයකි. නමුත් මේ ධර්ම දේශනාවල සඳහන් ආහාර ගැනීමේදී සිහිය පවත්වා ගත යුතු සැටි, මීට පෙර මා කියවා නැත. කෙසේ හෝ බොහෝ දෙනෙක් බුදුදහම ගැන නොදන්නා, ඒ කෙරෙහි සැක පහල කරන සමයෙක මෙවන් දේශනා ඉතාමත් ප්‍රයෝජනවත්ය. (තව කොටසක් ලඟදීම)

මාර්ග, ඵල සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ !!! 3

භූරිදත්ත හිමි, අමනුශ්‍යයෙක් දමණය කල අයුරුත් ඒ අමනුශ්‍යයා තිසරණ සරණ කර වූ සැටිත් පසුගිය සටහනෙන් විස්තර විය. උන්වහන්සේ මැදියම් රාත්‍රී සිට උදේ හතර දක්වා ඒ අසුරයා සමග සාකච්ඡා කල බව සඳහන් වේ. එතරම් දිග සංවාදයක් මෙවන් සටහනක ලියා දැක්වීම අපහසුය. කෙසේ හෝ භූරිදත්ත හිමි පවසන්නේ බුදුරජානන් වහන්සේගේ ධර්මය කොපමණ බලගතුද යන බවය. අසුරයෙක් බුද්ධර්මයේ බලයෙන් මෙල්ල වී තිසරණ සරණ යාමට පෙලඹීම කොපමණ ආශ්චර්යයක්දැයි උන්වහන්සේ ශිෂ්‍යයින්ගෙන් විමසා ඇත. ඒ පිලිබඳ සම්පූර්ණ විස්තරය මේ පොත සංස්කරණය කල ආචාර්ය මහා බූව ඥාණසම්පන්නෝ හිමියන් පවා තමා සම්පූර්ණයෙන්ම තේරුම් නොගත් බව පවසා ඇත. මිනිස් නොවන ශරීර තුල මිනිස් සිරුර මෙන් අපහසුතා, සිදුවන බව සාරිකා ගුහාවේදී හමුවූ අසුරයා පවසා ඇත. නමුත් අසුරයා සහ භූරිදත්ත හිමියන් අතර වූ සංවාදය තමා හරි හැටි පරවර්තනය කලාදැයි නොදන්නා බව ඥාණසම්ම්පන්නෝ හිමියෝ පවසති. ඒ සාකච්ඡා වූ සමහර කරුණු තමා හරි හැටි නොදන්නා බවත් ඒවා තේරුම් ගැනීමට ප්‍රඥාව බොහෝ දියුණු විය යුතු බවත් උන්වහන්සේ පවසයි. ඒ පොත සිංහලට පරිවර්තනය කිරීම මට කල නොහැක. කවුරුන් හෝ මෙය භාර ගන්නේ නම් එය ඉතාමත්ම හොඳ පුණ්‍ය ක්‍රියාවකි. සිය පැවිදි ජීවිතයේ මුල් අවදියේදීම භූරිදත්ත හිමි පරචිත්තවිජානන ඥාණය ලබාගෙන තිබූ බව ඉන් පැහැදිලිය. එසේම 'චිත්ත' හෙවත් සිත වන සතුන් හා වෙනත් මනුශ්‍යයින්ගේ සිත් තුලට යොමු කල අවස්ථා ගැන පවා උන්වහන්සේ සඳහන් කර ඇත. උන්වහන්සේ සාරිකා ගුහාවේ ගත කල සමය තුල ආධ්‍යාත්මික වශයෙන් විශාල දියුණුවක් ලද බව පවසා ඇත. භාවනා යෝගීව දින ගනන් වැඩ සිටීමට උන්වහන්සේට ඉඩ ලැබුණි. සාරිකා ගුහාවට යන කඳු පාමුල වයස්ගත වී පැවිදි වුනු ස්වාමීන් වහන්සේ නමක් විය. උන්වහන්සේ ගිහි ජීවිතයේ විවාහ වී සිට දරුවන් පවා සිටි බව සඳහන්ය. දිනක් භූරිදත්ත හිමි උන්වහන්සේගේ සිත මේ වයස්ගත ස්වාමීන් වහන්සේ වෙත යොමු කල සේක. මේ වයස් ගත ස්වාමීන් වහන්සේගේ සිත ඉතාමත් ව්‍යාකූල අවස්ථාවක පවතින බවත් උන්වහන්සේට දැනුනි. ඒ ගැන කල්පනා කිරීමෙන් පෙරදින නින්ද නොගිය මේ වයස් ගත හිමි, බැහැ දැකීමට භූරිදත්ත හිමි ඉටා ගත්තේය. මේ වයස් ගත හිමියන්, ආපසු ගිහි ජීවිතයට යාමට සිතන බව භූරිදත්ත හිමි පරචිත්තවිජානන ඥණය මෙහෙයවා දැන ගත්තේය. "ඔබට ඊයේ රාත්‍රී නින්ද ගියේ නැහැ නොවේදැයි" භූරිදත්ත හිමි සාකච්ඡාවට මුල පිරුවේය. වයස් ගත හිමියෝ ගල් ගැසී බලා ගත් අත බලාගෙනම සිටියේය. ටික වේලාවකට පසු "ඔබ වහන්සේ සියල්ල දන්නා සේක" යයි පැවසූවේය. භූරිදත්ත හිමි වෙන කිසිවක් ඇසුවේ නැත. අර වයස් ගත හිමි එදාම අසපුවෙන් පිට වී ගියේය. සාරිකා ගුහාවේ විවේක සුවයෙන් ගත කරන භූරිදත්ත හිමි, මරණයෙන් තම දිවි හදිසියේ කෙලවර නොවුනහොත්, මේ ජීවිතයේදීම නිවණ අවබෝධ කර හැකි බව සිතා ඉතාමත්ම ප්‍රීතිමත් වූ සේක. දිනක් උන්වහන්සේ භාවනා යෝගීව සිටින අවස්ථාවක, වනයේ සැරිසරන වඳුරු රංචුවක් උන්වහන්සේ සිටි ගුහාව අසලට පැමිණියහ. පෙර දිනක අසුර චිත්තය සමග සංවාදයක යෙදුනු උන්වහන්සේ මෙවර වඳුරු චිත්තයක් සමග සංවාදයකට එලඹුණු සේක. වඳුරු නායකයා ඉතාමත්ම සැක සහිතව උන්වහන්සේ දෙස බලන ආකාරයත්, උන්වහන්සේ වඳුරන වෙත පැතිරවූ කරුණාව උන් පිලිගත් අයුරුත් උන්වහන්සේට ඉතා සංවේගජනක දර්ශනයක් විය. වඳුරා එකම ශබ්දයකින් කෑකෝ ගැසුවත්, එහි නොයෙක් තේරුම් ගැබ්වී ඇති බවත් භූරිදත්ත හිමි වටහා ගත්තේය. ඒ ශබ්ද වල සුලු වෙනස් කම්ද ඇත. නමුත් වඳුරාට කිරීමට් පුලුවන් ශබ්දය එපමණය. උන්වහන්සේගේ කරුණාව වැටහුනු පසු ඒ වඳුරු රංචුව සාරිකා ගුහාව අබියස නිදැල්ලේ නොබියව හැසුරුණුහ. (ඊළඟ කොටස: රහතන් වහන්සේ නමකගෙන් ධර්මදේශනාවක්)

මාර්ග, ඵල සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ !!! 2

භූරිදත්ත හිමි විදර්ශනා භාවනාව ප්‍රගුණ කල සේක. උන්වහන්සේ "බුද්ධෝ" යන වචනය සිය හුස්ම සමගත්, සිය ප්‍රාණය සමගත් එක් කිරීමට තැත් කලේය. බලාපොරොත්තු වූ පරිදි සිතට සැණසුමක් උන්වහන්සේට ඇතිවිය. දිනක් රාත්‍රී උන්වහන්සේ සිහිනයක් දුටු සේක. එය මෙසේය. උන්වහන්සේ ඉතා විශාල වනාන්තරයකට ඇතුල් වූ බවත් එහි විශාල ගස් ඇති බවත්, පහලින් ඉතා ඝන කටුලැහැබින් යුතු පඳුරු වලින් වැසී ඇති බවත් පැවසුව සේක. ඉතා අමාරුවෙන් මේ වනලැහැබෙන් ගොඩ වුනු පසු ඇසට පේනතෙක් මානයෙක දිස්වුනු වෙල්යායකි. උන්වහන්සේ ඒ වෙල්යාය කෙලවරට ගිය සේක. එහි කෙලවර ඇද හැලුනු විශාල තේක්ක ගසකි. උන්වහන්සේ ඒ තේක්ක ගසේ කඳ දිගේ ඇවිද්ද සේක. එහි පොත්තත්, වටේ ඇති මෘදු ලී කොටසත් දිරා ගොස් තිබුණි. එහිදී උන්වහන්සේ උන්වහන්සේගේ ශරීරයත් ඒ තේක්ක ගසත් විචාරාත්මක ඇසකින් මෙනෙහි කල සේක. කිසිදාක ඒ ගස යලිත් පන ගැන්වෙන බවක් සිතා ගත නොහැක. භාවනායෝගීව නොපසුබට උත්සාහයකින් කටයුතු කල හොත් තමාටද සසරින් මේ භවයේදීම එතෙර විය හැකි බව උන්වහන්සේට වැටහී ගිය සේක. උන්වහන්සේ ඒ ගැන මෙනෙහි කරමින් සිටින අවස්ථාවේදී ත්වේජාන්විත අශ්වයෙක් ඒ තේක්ක ගස අසලට පැමිණියේය. උන්වහන්සේට ඒ අශ්වයා පිට නගින්නට ආශාවක්ද ඇතිවිය. අශ්වයා පිට උඩ නැගි වහාම ඌ ඉතා වේගයෙන් දුවන්නට විය. කොපමණ දුර දිව්වාදැයි උන්වහන්සේට කිව නොහැකි විය. අශ්වයා ලස්සන කුඩා අල්මාරියක් ලඟ නතර විය. එහි "ත්‍රිපිටකය" යන වචනය ලියා තිබුනි. අසු පිටින් බිමට බට වහාම අසු අන්තර්ධාන විය. උන්වහන්සේ කුඩා අල්මාරිය විවෘත කිරීමට යනවාත් සමගම සිහිනය කෙලවර විය. ඒ සිහිනය නිමිත්තක් වශයෙන් උන්වහන්සේගේ සිතේ කාවැදුනි. ඉන් පසු නිරතුරුවම "බුද්ධෝ" යන වචනය උන්වහන්සේ මෙනෙහි කල සේක. භාවනාව ප්‍රගුණ කල සේක. දුට්ඨන්ග සම්ප්‍රදායට අයිති ධර්මයන් දහතුනම ඒ අයුරින් ප්‍රගුණ කල සේක. දිවා රෑ ක්ලේශයින් නැසීම පිණිස වෙහෙසුන සේක. දිනක් භාවනායෝගීව සිටි අවස්ථාවක සිත සන්සුන් වූ විට උන්වහන්සේගේ මනැසට දිස් වූයේ කුනුවෙන ඕජස් ගලන මෘත ශරීරයකි. කැනහිලුන්, කපුටන්, ආදී සතුන් ඒ මෘත ශරීරය ඒ අතටත් මේ අතටත් ඇද ඇද බුදිති. මේ දර්ශනය උන්වහන්සේ බොහෝ අවස්ථාවල සිත සන්සුන් කිරීම පිනිස යොදා ගත් සේක. දිනක් ඒ මෘත ශරීරය අදෘශ්‍යමාන වී දර්ශනීය තරමක් විනිවිද පෙනෙන වලල්ලක් උන්වහන්සේ ඉදිරිපිට දිස්විය. ඒ වලල්ල නොයෙක් නොයෙක් දේවල් වලට පෙරලී නොයෙක් දේවල් නිර්මානය වන්නනට විය. විනිවිද පෙනෙන මේ වලල්ල සහ ඉන් ඇතිවෙන දර්ශන ගැන තුන් මාසයක් තිස්සේ භාවනා කලත්, එයින් ලැබෙන සුවයක් නැති බව උන්වහන්සේට දැනුනි. ඒ ක්‍රමය වැරදි බව දැනුනේ එවිටය. ඉන්පසු බාහිර දේවල් ගැන මෙනෙහි නොකර ශරීරය ගැන භාවනා කිරීමට උන්වහන්සේ ඉටා ගත්තේය. ශරීරය ගැන මෙනෙහි කිරීම බොහෝ දුරට ප්‍රතිඵල ගෙන් දුන්නේය. දුට්ඨන්ග සම්ප්‍රදායට අනුව තැනින් තැනට ගමන් කරන භූරිදත්ත හිමි සාරිකා නම් වූ ගුහාවක් භාවනා කිරීමට යෝග්‍ය බව දැන සිටියේය. උන්වහන්සේ ඒ ගුහාවට මග පෙන්වන ලෙස ගම් වැස්සන්ගෙන් අයැද සිටිසේක. උන්වහන්සේට අසන්න ලැබුනේ ඇඟ කිලිපොලන පුවතකි. ඒ සාරිකා ගුහාව නපුරු අමනුශ්‍යයන් අරක් ගත් ගුහාවක් බවත් එහි භාවනා කිරීමට ගිය භික්ෂූන් වහන්සේලා කිහිප නමක් අපවත් වූ බවත් එහි නොයන ලෙස තරයේ අවවාද කරන බවත් ගම්මු පැවසූහ. මේ ගුහාවට අධිපති අමනුශ්‍යයා ඉතා විශාල කලු පැහැති අවතාරයක් බවත් මේ පලාතටම ඒ අවතාරය අධිපති බවත් ඌ ඉතාමත්ම නපුරු බවත් ගම්මු පැවසුවෝය. භූරිදත්ත හිමි කෙසේ හෝ සාරිකා ගුහාවට යාමට ඉටා ගත් සේක. පලමු දින කිහිපය තුල උන්වහන්සේට කිසිම කරදරයක් නොවීය. ක්‍රමයෙන් උන්වහන්සේට ආමාශගත රෝගයක් වැලඳුනේය. ලේ බඩ යාම සහ පාචනයෙන් උන්වහන්සේ පෙලෙන්නට විය. වනාන්තරයෙන් සොයා ගත් බෙහෙත් වලින් පලක් හොවීය. උන්වහන්සේ තමන්වහන්සේ රකින්නා වූ ධර්මය හේතුවෙන් සුව වේවායි පතා භාවනා යෝගීව වැඩ හුන් සේක. උන්වහන්සේ උපචාර සමාධියට සමවැදී සිටි අවස්ථාවේ 'චිත්ත' සිරුරෙන් වෙන්වන විටම හමුවූයේ අඩි තිහක් පමණ උස, අඩි දොලහක් පමණ දිග පොරොවක් කරේ තබාගත් කලු පැහැති අමනුශ්‍යයෙකි. ඌ ගුහාවේ දොරකඩ හරහට හිටගෙන සිටියේය. ඒ අමනුශ්‍යයා භූරිදත්ත හිමි වෙත ගොස් ඒ පොරවෙන් ගසා පොලවට සමතලා කිරීමට පෙර පන බේරාගෙන වහාම මේ ගුහාවෙන් පිටවෙන ලෙසට අණ කලේය. (මේ සාකච්ඡා වචනයෙන් නොව සිත තුලින් සිදු වූ බව සලකන්න.) තමා ඒ ප්‍රදේශයට අධිපති බවත් කිසිම කෙනෙකුට ඔහුගේ අධිපති බව අභිබවා යාමට ඉඩක් නැති බවත් ඒ අමනුශ්‍යයා කියා සිටියේය. මම වනාහී කෙලෙස් තවන බුදුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවකයෙක්මි. කිසිවෙකුගේ අයිතිවාසිකමක් උදුරා ගැන්මට නොපැමිණියෙමියි හිමියෝ වදාලහ. බුදුන් වහන්සේගේ ධර්මයටත්, ඔබගේ කර්මයටත් ඉහලින් ක්‍රියා කිරීමට ඔබට බලයක් ඇත්දැයි හිමියෝ විමසූ විට අමනුශ්‍යයා නැත ස්වාමීනියයි පිලිතුරු දුන්නේය. මම මරා දැමීමෙන් ඔබ ඉතා විශාල කර්මයක අයිතිකාරයෙක් වන්නේය යයි හිමියෝ වදාලහ. මේ වදන් අමනුශ්‍යයා සාවදානව අසා සිටියි. භූරිදත්ත හිමි මේ අමනුශ්‍යයාට අවවාද කරන විට, ඒ අමනුශ්‍යයා පොරව බිම තබා සුදු හැඳ ගත් බෞද්ධයෙකුගේ වෙස් ගත්තේය. සමාව අයැද සිටියේය. ප්‍රථමයෙන් භූරිදත්ත හිමි දකින විට ඒ හිමි වටා විශාල ආලෝකයක් තිබූ බවත් ඒ නිසා හිමියන්ට කථා කලේ බයෙන් චකිතයෙන් බවත් අමනුශ්‍යයා දැන්වීය. ඒ අමනුශ්‍යයා අසුරයෙක් බවත් බුද්ධ, ධම්ම, සංඝ යන තුනුරුවන් සරණ ගිය බවට සාක්ෂි දරණ ලෙසට හිමියන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. හිමියන්ට මින් පසු ඒ ගුහාවේම සිටින ලෙස ආරාධනා කලේය. ඒ අසුරයා ඉන් පසු මනුශ්‍ය නොවන සත්ව කොට්ඨාශ භූරිදත්ත හිමියන්ගෙන් ධර්මය ශ්‍රවනය කිරීමට කැඳවා ගෙන ආබවත් භූරිදත්ත හිමි පවසා ඇත. (තවත් කොටසක් ලඟදීම)

මාර්ග, ඵල සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ !!! 1

ආධ්‍යාත්මික අතින් පිරිහුණු සමාජයක අපි ජීවත් වන්නෙමු. ලෝකයාට එකක් පවසා සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් දෙයක් කරන නරුමයන්ගෙන් ලොව පිරී ඇත. බොරුව වංචාව ජීවිතයේ සෑම අතකින්ම අපගේ ජීවිත තුලට එබී බලයි. ලොව පාලකයින්ද එසේමය. ඔවුන් පාලන රටාවට යන්නේ තමාගේ මඩිය තර කර ගැනීමට විනා නියම පාලනයක් කිරීමට නොවේ. රැකියාවල්ද එසේමය. මෛත්‍රී කරුණා දයා පෙරදැරි කරගෙන කලයුතු වෙදකම, මුදල් ගරන ව්‍යාපාරයක් බවට පත් වී ඇත. සියල්ලටම මුල ආත්මාර්ථකාමිත්වයයි. නැතහොත් "ලෝභයයි". ලංකාවේ ඇත්තේ බහුතරයක් බෞද්ධයින්ය. බුදුන්වහන්සේ අපට නීති පනවා නැත. නමුත් යම්කිසි සීලයක් පවත්වා ගෙන යන ලෙස උපදෙස් දී ඇත. නමුත් කිසිම බලකිරීමක් නැත. ගිහියන්ට අඩු වශයෙන් පංචසීලය රැකීමට උපදෙස් දුන්නේ ඒ මගින් අපේම සුභසිද්ධිය ලඟා වෙන නිසාය. අද කීයෙන් කීදෙනෙක් පං ච සීලය රකියිද? චතුරාර්ය සත්‍යය ධර්මයන් හැර අනෙක් සියලුම සංස්කාර ධර්මයන් වෙනස් වන බව බුදු සමිඳුන් වදාල සේක. එසේම අප ජීවත්වන ලෝකයද වෙනස් වෙයි. නමුත් අපි ආධ්‍යාත්මිකව ආපස්සට යායුතුද? භාවනාව, සමාධිය, මාර්ග, ඵල, නිවණ සඳහන් වන්නේ පොත්වල පමණක්ද? අපේ ජීවිතයේ හරය මේ දුක් කන්දරාවෙන් නිදහස් වීම බව බුදු සමිඳුන් වදාලහ. ඒ සඳහා මාර්ගයද උන්වහන්සේ පහදා දුන් සේක. අපේ බෞද්ධයින් බුද්ධාගම පවා හරි හැටි නොදනිති. බොහෝ දෙනෙක් සිතා සිටින්නේ නිවණ ශුන්‍ය අවස්ථාවක් බවය. එය සත්තකින්ම එසේ නොවන්නේය. මේ ගැන මට ලියන්නට සිත් වූයේ මා කියවූ පොතක තිබූ කරුණු නිසාය. ඒ පොත පිටු 708 කින් සමන්විතය. ඒ විසි වැනි ශත වර්ශයේ ජීවත් වූ රහතන් වහන්සේ නමකගේ අත්දැකීම්ය. උන්වහන්සේ පිරිනිවී වසර විස්සක් ගියපසු උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍ය නමක් විසින් කරුණු එකතු කොට තායි භාෂාවෙන් ලියා ප්‍රසිද්ධ කලේ නොමිලයේ බෙදා හැරීම පිනිසය. එහි ඉංග්‍රිසි පරිවර්තනයක් මම කියවීමි. එහි සඳහන් කරුණු විශ්මය ජනකය. මේ සටහනේ මාතෘකාව වශයෙන් "මාර්ග, ඵල සහ නිවණ ඉතිහාසගත සිදුවීම් පමණක් නොවේ" වශයෙන් තෝරා ගත්තේ ඒ නිසාය. කොටස් වශයෙන් මේ පොතේ ඇති විශේෂ කරුණු ඔබට ඉදිරිපත් කිරීමට මම බලාපොරොත්තු වෙමි. යම්කිසි කෙනෙකුට ඒ පොත කියවීමට ආශාවක් ඇත්නම් මට විද්‍යුත් ලිපියක් එකක් එවන්න. සංක්‍රමික විද්‍යුත් පොතක් වශයෙන් ගොනු කල ඇති ඒ පොත (Venerable Acariya Mun) අමුනා එවිය හැක. නොමිලයේ ධර්ම දානය පිණිස බෙදාහැරීමට ප්‍රකාශකයෝ අවසර දී ඇත. ආචාර්ය මන් භූරිදත්ත හිමිපාණෝ උපන්නේ 1870 වසරේදීය. උන්වහන්සේ පිරිනිවන් පැවේ 1949 වසරේදීය. තායිලන්තයේ දුට්ඨංග භික්ෂුවක් ලෙස වනගතව නිශ්චිත ආරණ්‍යයක් නොමැතිව උන්වහන්සේ ජීවත් වූ සේක. රුදුරු වනසතුන් මද්ධ්‍යයේ නොබියව, ඝන වන මැද අවු වැසි සුලං ආදී ස්වාභාවික පරිසරයක උන්වහන්සේ භාවනා යෝගීව වැඩහුන් සේක. බුදුසමයේ බුදුන්වහන්සේ බුද්ධත්වය දක්වා ගතකල ජීවිතයත් භූරිදත්ත හිමියන්ගේ ජීවිතයේත් සමානාත්වතාවයක් ඇති බව මේ පොත රචනය කල හිමිපානන් වහන්සේ සඳහන් කරයි. පියවි ඇසට නොපෙනෙන මනුශ්‍ය නොවන සත්වයින් සමග පවා සන්නිවේදනය කිරීමට හැකියාවක් උන්වහන්සේ සතුවිය. බොහෝ අවස්ථාවල ඒ සත්ව කොට්ඨාශ භූරිදත්ත හිමියන්ගෙන් බණ දහම් ඉගෙනීමට පැමිණි බැව් උන්වහන්සේ, උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයන්ට පෙන්වා දී ඇත.