ඊළඟ භවය
බුදු රජාණන් වහන්සේගේ ධර්මයට අනුව සියල්ල සිදුවන්නේ යම්කිසි හේතුවක් නිසාය. හේතුවක් නොමැතිව කිසිවක් සිදු නොවේ. සත්ත්වයා වනාහී 'ආත්මයක්', 'පුද්ගලයෙක්', තිරිසනෙක් හෝ එවැන්නෙක් වශයෙන් හැඳින්විය හැකි කෙනෙක් නොව ස්කන්ධ පහක සංයෝගයෙන් ක්‍රියාන්විත වන අවිද්‍යාව නිසා 'මමය' මගේය මා සතුය යන මුලාවෙන් (හෙවත් අවිද්‍යාවෙන් (මෝහයෙන්) ) සාමාන්‍ය පෘතග්ජනයා එල්බ ගන්නා මතයෙක් පමණි. මෙය තෝරා බේරා ගැනීම අතිශයින්ම දුෂ්කරය. මේ නිසාම කෙලවරක් නොමැති මේ සසරේ සත්ත්වයා නිරතුරුවම සැරිසරණ බව බුදු රජාණන් වහන්සේ උන්වහන්සේගේ ප්‍රඥාවෙන් දුටු සේක. සත්‍ය වශයෙන් උත්පත්තියත්, මරණයත් එකම පැවැත්මක පැති දෙකකි. හේතු ඵල ධර්මයට අනුව, මරණය සිදුවූ වහාම විඤ්ඤාණය ඒ සිරුරෙන් ඉවත්ව, වෙන සිරුරක ලැගුම් ගනියි. නමුත් ඒ එකම විඤ්ඤාණයද නොවේ. එය වෙනස් වී ඇත. මරණාසන්නව ඇති වන චිත්තයට අනුව (කුසල් අකුසල් වශයෙන්) පඨිසන්ධි විඤ්ඤාණය පහල වේ. ඊළඟ භවය කොතැනකදැයි විසඳෙන්නේ මේ අනුවය. බුදු දහමට අනුව ජීවීන් (සත්වයින්)වෙසෙන තල හෙවත් භූමි (පාලියෙන් ලෝක ) 31 කි. මේ සියල්ල සිදුවන්නේ ජීවත්ව සිටියදී සිදු කරන ලද කර්මයන්ට අනුවය. කර්ම වශයෙන් හඳුන්වන්නේ කයින් වචනයෙන් හා සිතෙන් සිදු කරණ ක්‍රියාවන්ය. මේ ක්‍රියා කුසල අකුසල වශයෙන් කොටස් දෙකකට බෙදෙයි. යම් කිසි කෙනෙක් කෙරෙහි ද්වේශ සහගත සිතින් ක්‍රියා කල හොත්, ඒ සිතිවිල්ල පවා අකුසල වශයෙන් සටහන් වෙයි.
මේ සන්දර්හයට (context) අනුව පැවැත්ම යනු ජීවිත්වීමයි. භූමිය, තලය, (plane, realm) යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ එක්තරා රාජ්‍යයක් වශයෙන් අර්ථ දැක්විය හැක. පාලි භාෂාවෙන් 'ලෝක' වශයෙන් මෙය හඳුන්වනු ලබයි. ප්‍රාර්ථනාවෙන් පමණක් මේ ලෝක වලට පිවිසිය නොහැක. ජීවත්ව සිටියදී කරන ලද ක්‍රියාවන් අනුව මේ ලෝකවල උත්පත්තිය සිදුවේ. යමෙක් ප්‍රාණඝාත, සොරකම්, කාමයන්හි වරදවා හැසිරීම්, මුසාවාද, පරුශ වචන, ආදී වූ අකුසල කර්මයන් කොට ඇත්නම් නිසැකයෙන්ම දුගතියක උත්පත්තිය ලබයි. එසේම දාන සීල භාවනාදී කුසල කර්ම හේතු කොට ගෙන සත්ත්වයා සුගතියක උත්පත්තිය ලබයි. මේ විශ්ව නියාම ධර්මය (law of kamma) සියලුම සත්ත්වයින්ටම බලපාන, බෞද්ධයන්ට පමණක් නොව සියලු සත්ත්වයින්ටම පොදු ධර්මතාවයක් බව බුදු රජාණන් වහන්සේ විසින් දේශනා කොට ඇත. මේ ධර්මතාවය බුදු රජාණන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පාදනය කරන ලද්දක් නොව, අදත් එදත් කවදත්, පැවතුනු, හා පවතින ධර්මතාවයකි. මෙපමණ කලක් මෙලොව පහල වූ බුදු රජාණන් වහන්සේලා විසින් මෙය ප්‍රකාශ කල සේම, ගෞතම බුදු රජාණන් වහන්සේද බෝ මැඩදී උන්වහන්සේගේ අසීමිත ප්‍රඥාවෙන් මේ ධර්මය අවබෝධ කොට යලිත් ලොවට කියා දුන් සේක.
මේ කිසිම භවයෙක පැවැත්ම ස්ථිර නැත. ඒ කියන්නේ අනිත්‍යතාවයයි. එක් එක් භවයන්හි ජීවිතය එකිනෙකට වෙනස් වේ. සමහර භවයන්හි පැවැත්ම කල්ප වලින් ප්‍රකාශ වෙයි. මිනිස් ලොව පැවැත්ම ශත වර්ශයක් පමණ වෙයි, බොහෝ විට ඊට වඩා අඩුය. නිවන් අවබෝධ කොට මේ චක්‍රයෙන් ගැලවෙන තුරු මේ භව තරණය සිදු වේ. වරෙක බඹ ලොව ඉපදුණු සත්ත්වයෙක් ඊලඟ භවයේ දුගතියක ඉපදීමට පිලිවන. උදාහරණ බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ අති මහත් ප්‍රමාණයක් ඇත. කර්මය නම් වූ නියාම ධර්මයෙන් කිසිවෙකුට ගැලවිය නොහැක. බුදු රජාණන් වහන්සේට පවා කර්ම පලදුන් අවස්ථා ඉතිහාසයේ සඳහන්ය. (චිංචි මාණවිකාවගේ අපහාසය වැනී) සමහර කර්ම මේ භවයේදී පල නොදී වෙනත් භවයන්හිදී පල දේ. මේ භවයේදීම පල දෙන කර්ම දිට්ඨධම්ම වේදනීය කර්ම වශයෙන් හැඳින් වේ. අභාවප්‍රාප්ත මහාචාර්ය නන්දසේන රත්නපාල මහතා විසින්, එතුමා විසින් කරන ලද සමීක්ෂනයක ප්‍රතිඵල වශයෙන් දිට්ඨ ධම්ම වේදනීය කර්ම යන පොත සිංහල සාහිත්‍යයට එක් වී ඇත. සාමාන්යයෙන් දිට්ඨධම්ම වේදනීය කර්ම බරපතල කර්ම වශයෙන් සැලකෙනු ලබයි. සත්ත්වයා එක් එක් ලෝක වල ජනිත වන්නේ ඔවුනොවුන්ගේ කර්මය අනුවය. අපි කර්මය දායාද කොට සිටින්නෙමු. .
මේ අනුව බුදු දහමේ තල, භූමි හෙවත් ලෝක 31ක් දක්වා තිබේ. ඉන් එකොලොහක් ඇස් කන් නාසාදී පංචේන්ද්‍රියයන්ගේ බලපෑම මත පිහිටා ඇත. මේ එකොලහ ඇතුලත මනුශ්‍ය ලෝකයද වෙයි. පහලින්ම ඇත්තේ නිරයයි. ඊලඟට සත්ව ලෝකයද, ප්‍රේත ලෝකයද, අසුර ලෝකයද වෙයි. මේ දුගති ලෝක වල ඇත්තේම දුකමය. මේ එකොලහ හැරුණු විට තව ලෝක 16ක් සුගති ගණයට අයත් වේ. ඒවායේ නා නා ප්‍රකාර, දෙවි දේවතාවුන් වෙසෙති. ඉන් ඔබ්බෙහි ශරීරයක් නැති සිත පමණක් ඇති ලෝක හතරකි. මෙහි ආයු කාලය ඉතාමත් දිගය. බුදු රජාණන් වහන්සේ මේ ලෝක පතින්නේ මේ චක්‍රවාලය තුල පමණක් නොව කෝටි සංඛ්‍යාත වූ අනෙක් චක්‍රවාල තුලද මෙවැනි ලෝක පවතින බව වදාල සේක. නවීන විද්‍යාවට අනුව මෙය දැන් සනාථ වී ඇත. පැට්‍රික් මුවර් මහතා ගේ (Atlas of the World – 1998: Cambridge University Press: Page 206 )යන පොතේ මෙසේ සඳහන් වී ඇත. “…There are 100,000 stars in our galaxy. Many of which are many like the sun ; we can see 1000 million galaxies and it does not seem reasonable that in all this host, our Sun is attended by a system of planets
මේ ලෝක වල උත්පත්තිය සිදුවන්නේ කෙනෙකුගේ කර්ම ශක්තිය අනුවය. යමෙක් බොහෝ කුසල් කොට ඇත්නම් සුගතියක උපත ලබයි. බොහෝ කොට අකුසල් කොට ඇත්නම් දුගතියක උපත ලබයි. මේ මනුශ්‍ය ලෝකයෙහි පවා සමහරු දුප්පත්වද, සමහරු පොහොසත්වද, සමහරු රෝගීවද, සමහරු විරූපීවද සමහරු මන්ද ආයුෂ ඇතිවද උපත ලබයි. මේ සියල්ලම සිදුවන්නේ හේතුඵල දහම අනුවය. හේතුඵල දහම හැරුනු විට බලපාන වෙන කිසිම බලවේගයක් නැත. සමහරු ප්‍රේතයන්ව ඉපිද සිය පෙර භවයන්හි ඥාතීන්ට විපත් කරවන අවස්ථා සාහිත්‍ය්යේ සඳහන්ය. එවැනි විපත් වලට භාජනය වන්නේද පෙර කල කර්මය අනුවය. පෙර පින් කොට ඇත්නම් ප්‍රේතයාට පවා කිසිවක් කල නොහැකිය. http://rightmindfulness.wordpress.com/
ඉන්ද්‍රිය ගෝචර ලෝක කාම දුගති සහ කාම සුගති වශයෙන් ප්‍රධාන වශයෙන් දෙකොටසකට බෙදේ.
මජ්ජිම නිකායේ 129 සහ 130 කොටස් වල විස්තර සහිතව මෙය දක්වා ඇත.
1. නිරය - ආනන්තර්ය පාපකර්ම කලවුන් මේ නිරයේ කල්ප ගනන් පැසෙන බව බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ සඳහන් වෙයි.
2. තිරච්චන යෝනි - මිනිස් ඇසට පෙනෙන මිනිස් නොවන සත්වයින් මේ නමි හැඳින් වෙයි
3. ප්‍රේත ලෝකය - මේ ලෝක වාසීන් මිනිස් ඇසට සාමාන්යයෙන් නොපෙනෙන නමුදු, ඔවුන්ගේ පැවැත්ම දැනගත හැක. විශාල ආමාශයන් හා ඉතා කුඩා කටවල් සහිත් මේ සත්ත්ව විශේෂයෝ ඔවුනොවුන්ගේ කර්ම අනුව එක් එක් ස්වරූප ගනිති. මියගිය දේශපාලනඥයින්ද මොවුන් අතර සිටින බව හඳුනා ගෙන ඇත.
4. අසුරයෝ - අසුරයෝද (titans) නිතරම පාහේ නොයෙක් අන්දමේ ඝට්ඨන, කලහ යුද්ධ වල පට ලැවෙන දුක්ඛිත අන්දමට ජීවත්වන සත්ව කොට්ඨාසයකි.
5. ඊලඟට ඇත්තේ මනුශ්‍ය ලෝකයයි. මෙහි වසන්නෝ සිය කර්මය අනුව නොයෙක් අන්දමට උත්පත්තිය ලබති. සැප දුක මිශ්‍රව පවතී.
6. මීලඟට ඇත්තේ චාතුර්මහරාජික දෙව් ලොවයි. ගාන්ධර්වයින්, සතරවරම් රජ දරුවන් ඇතුලු එක්තරා යක්ෂ ක්ටසක්ද මෙහි වෙසෙන බව සඳහන්ය.
7.තාවතිංසය ශක්‍රයා ඇතුලු දෙවියන් මෙහි වාසය කරති.
8. යාම දෙව් ලොව
9. තුසිත දෙව් ලොව
10. නිම්මානරති දෙව් ලොව
11. පරනිම්මිත වසව්ත්ති දෙව් ලොව.
රූපී බ්‍රහ්ම ලෝක
12.පාරිසජ්ජ බ්‍රහ්ම ලෝක
13. පුරෝහිත බ්‍රහ්ම ලෝක
14. මහා බ්‍රහ්ම
15. පරේත්තාබ දේව
16. අප්පමානාභ දේව
17. ආභස්සර දේව
18. පරිත්තාසුභ දේව
19. අප්පමාන සුභ දේව
20. සුභකින්න දේව
21. වේහප්ඵල දේව
22. අසඤ්ඤ සත්තා
23.අවිහා දේව
24. අතප්පා දේව
25. සුදස්ස දේව
26. සුදස්සී දේව
27. අකනිටා දේව
අරූපී ලෝක
28. ආකාසඤ්ඤායතානුපග්ග දේව
29. විඤ්ඤානාචායතානුපග්ග දේව
30. ආකිංචානංයාතානුපග්ග දේව
31. නේවසංඤ්ඤානාසඤ්ඤායතානුපග දේව
දොලොස්වැනි ලෝකයේ සිට විසිහත්වැනි ලෝකය දක්වා ඇති ලෝක දහසයේ ඇත්තේ පුරුෂ දේවයින් පමණි. ඒ නිසා සියලු රාග ද්වේශ මෝහ ව්ලින් මිදුනු දේව කොට්ඨාස ඒ ලෝක වල වාසය කරති. ඉතා ශාන්තව ජීවත්වන, ඉතාම්ත් සතුටින් බොහෝ කල් වසන දේව කොට්ඨාස මෙහි ඇත. මනු ලොව වසද්දී භාවනාදී ආගමික කටයුතු වල යෙදුනු භවතුන් මේ ලෝක වල උත්පත්තිය ලබති. බුදු දහමට අනුව දෙවියන් කිහිප වර්ගයක් ඇත. ඔවුන්ගේ අණසක මිනිස් ලොවට නොමැත. මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේ මේ ලෝක වල සැරිසරා එක් එක් දේවතාවන්ගෙන් දෙව් ලොව ඉපදීමට හේතුපාදක වූ පින්කම් ඔවුන්ගෙන්ම අසා මනුශ්‍යයන්ට ඇසීමට සැලැස්වූ බව බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ සඳහන්ය. 28, 29, 30 සහ 31 යන දේව ලෝක වල වෙසෙන දෙවිවරුන්ට කයක් නොමැත. කයක් නොමැති බැවින් ධර්මය ශ්‍රවනය කිරීමටද නොහැක. මිනිස් ලොවේදී භාවනා කොට ධ්‍යාන ලබාගත් පින්වතුන් මේ ලෝක වල උපත ලබති. නමුත් බුදුරජාණන් වහන්සේ අපට දේශනා කලේ විපස්සනා භාවනාව දියුණු කොට සසර කෙලවර කර ගැනීමටය.
සාමාන්‍ය වශයෙන් අවිද්‍යාවෙන් අන්ධවූ පෘතග්ජනයා මෝහය නිසාම රාග ද්වේශ මෝහ වශයෙන් සියලුම අකුසල වල යෙදෙයි.. කරන කලට අකුසල් ඉතාමත් ප්‍රීතිජනකය. එහි විපාක පලදෙන විට අතිශයින්ම ශෝක ජනකය. බොහෝ දෙනෙක් ඒ ගැන සිහිකරන්නේ නැත. මිය යාමට ප්‍රථම ඊලඟ භවය ගැන ඉඟියක් ඕනෑම කෙනෙකුට දැනෙයි. http://sgunatunga.blogspot.com/2011/02/blog-post.html මේ සටහන බලන්න.
මගේ වෘත්තීය ජීවිතයේ මරණාසන්න රෝගීන්ගේ ප්‍රකාශවලින් මම නොදත් දේ ගැන අත්දැකීම් ලබා ඇත්තෙමි. වෛද්‍ය මතය වූයේ 'සිහි විකල්ලෙන් ඔවුන් නන් දොඩවන' බවයි. නමුත් හොඳට සිහිය ඇති බව හෝ නැති බව රෝගියා හා කථා කිරීමෙන් වටහා ගත හැක. මට හමු වූ බොහෝ රෝගීන් සතුන් මරා කන අබෞද්ධයෝය. ඔවුන් බොහෝ දෙනෙක් අපා ගත වූ බව ඔවුන් දුටු දර්ශන වලින් පැහැදිලිය.
වෙනත් ආගම් වල සර්ව බලධාරී දෙවි කෙනෙක් ගැන සඳහන් වන අතර බෞද්ධ මතයට අනුව 'දේව' යන සත්ව කොට්ඨාසය ඊට ඉඳුරාම වෙනස්ය. මනුශ්‍යන් සේම නාම රූප හෝ නාම පමණක් වූ ස්කන්ධයෝ වෙති. ඒපෙර කරන ලද්දාවූ කර්මයන්ගේ විපාක වශයෙනි. එඋ විපාක අවසන් වූ පසු ඒ සත්වයින්ද අපාය ආදී වූ දුගති ලොවක ඉපදීමට පිලිවන. මේ කර්ම නියාමයේ පිලිවෙතය. එයින් ගැලවීමට කිසිවෙකුට නොපිලිවන. සියලුම දේව කොට්ඨාස නිවන් මගට නොපිලිවන් සත්වයින්මය. යම් අන්දමකට ද්වේශ සහ මෝහ යන අන්ධකාරයන් දුරු කල සත්වය්යින් මේ ලෝක වල උත්පත්තිය ලබති. මිනිස් සිත ඉතා ඉක්මනින් කිලිටි වෙයි. රාග ද්වේශ මෝහ යන අකුසල් සාමාන්‍ය ජනයා පටලවා ගනියි. මේ නිසා සිදුවන අකුසල කර්ම වල විපාක සිහි වන්නේ මරණාසන්නවය. එවිට පසුතැවිලි වුවද, මරණාසන්න දර්ශන වලින් දුගතියකට යන බව පැහැදිලිවම පෙනෙයි. බුදු රජාණන් වහන්සේ වදාල හේතු ඵල දහමට අනුව මෙලොව වසන මිනිසුන් නා නා ප්‍රකාරය. සමහරු උපන් දා පටන්ම ශාන්ත ගති පැවතුම් ඇත්තෝය. සමහරු ඉතා දූෂිත සිත් ඇතිව අන් අයට අපහාසාත්මකව ක්‍රෝධව, නා නා අකුසල් ක්‍රියා කරති. මේ ගති පැවතුම් පෙර ගතකල භවයන්ගේ ස්වරූපය කියාපායි. මේ භවයේදී ඒ අඩුපාඩු නොසලකා හරින්නා යලිත් ඒ අකුස්ල්ම කොට අපාගත වී බොහෝ කාලයක් ගත කරයි. බොහෝ විට එය සිදුවන්නේ 'මමංකාරය හෙවත් egotism නිසාය. 'මම' වශයෙන් සත්ත්වයෙක් ඇති බවට වැරදි දෘෂ්ටියක් ඇති වේ. මේ 'මම' රැක ගැනීම සඳහා ඒ තැනැත්තා සියලු අකුසල් උපදවා ගනියි. සක්කාය දිට්ඨි හෙවත් සත්කාය දෘෂ්ටිය වශයෙන් හැඳින් වෙන්නේද මේ සිද්ධාන්තයමය.
