Thursday, May 20, 2010

කරුණු විකෘති කිරීම 2

කරුණු විකෘති කිරීම 2



මේ සටහන, කරුණු විකෘති කොට දක්වා ඇති වෙන වෙබ් අඩවියකට ප්රතිචාරයක් වශයෙනි. 

 ඒ බ්ලොග් අඩවියට, විරුද්ධව දක්වන ප්ර්තිචාර පල නොකරන බැවින් නියම තතු මෙසේ ඉදිරිපත් කිරීමට සිදු වී ඇත.


1915 සිංහල මුස්ලිම් කෝලාහලය පටන් ගත්තේ මුස්ලිම් පල්ලියක් ඉදිරිපිටින් සිංහල බෞද්ධ පෙරහරක් බෙර වාදනය කර ගෙන යාමෙනි. නමුත් මීට කලින් මුස්ලිම් වරුන්ගේ යටිකූට්ටු ක්රියා කලාපය නිසා සිංහලයන්ට ඔවුන් එපා වී තිබින. 1911 දී ලංකාවේ ජනගහනය 4,106,350 විය.  ඉන් 24.32% උඩරට සිංහලද, 41.81% පහත රට සිංහලද, 23.79% ද්රවිඩ ජාතිකයින්ද, (ඉන් අඩක් මෑතකදී මෙරටට ගෙන්වා ගත් ද්රවිඩයින්ද, ) 6.45% මුස්ලිම් (මුවර්)ජනයාද  3.5% බ්රිතාඤ්ඤ සහ බර්ගර් ජාතිකයෝද වූහ.   අටවැනි සිය වසේ පටන් සුලු වශයෙන් මුස්ලිම් ජනයා මෙරටට සංක්ර්මණය වුවත් පසුව මලබාර් වෙරල සමීපයෙන් පැමිණි මුස්ලිම් වරු කිසි ප්රතිපත්තියක් නැති දුෂ්ට පිරිසක් වූහ.  කෙසේ හෝ මුස්ලිම් වරු සිංහලයන් අභිභවා,  රජවරුන්ට සහ අනෙක් පාලකයන්ට කේලාම් කියමින් සිය අභිමතාර්ථයන් මුදුන් පත් කර ගැනීමට මාන බැලූහ.  සමහර සිංහල ජනයා ඔවුන් යුදෙව්වන් හා සමාන කලහ. ඊට ප්රධාන හේතුව වූයේ ඔවුන් විසින් ගෙන ගිය කූට ජාවරම්ය.   ගිනි පොලියට මුදල් දීම සහ ඒ මගින් දුප්පතුන්ගේ වස්තුව කුනු කොල්ලයට සූරා කෑම,  සිංහල තරුණ ලඳුන් අපයෝජනයට ගැනීම,  ඔවුන් විසින් පවත්වා ගෙන ගිය ව්යාපාර වල බඩු හිඟය  ව්යාජ ලෙස ඇති කොට, එයින් සිංහල ජනයා පීඩාවට පත් කිරීම ඉන් සමහරකි. සිංහල තරුණ ලඳුන් අපයෝජනයට ගැනීම නිසා කුපිත වූ ජනතාව මුස්ලිම් ව්යාපාර කිහිප වරක් වර්ජනය කර ඇති බවට ඉතිහාසයේ ලියැවී ඇත.


සිංහල රාජ සමයේ වුවද, කේලාම් කීමෙන් රාජ පාක්ෂික භාවය දිනා ගැනීමට මොවුහු සමත් වූහ. ඒ මගින් කොල්ල කා ගත් තාන්න මාන්න, නම්බු නාම, තමන්ගේ උතුම් හැසිරීම නිසා ලද බවට අද කියා පාන බවක් පෙනේ. නමුත් ඉතිහාසය නොමැකෙන පරිද්දෙන් ලියැවී ඇත. බ්රිතාඤ්ඤයින්ගේ "එකිනෙකා කොටවා පාලනය කිරීම" යන සිද්ධාන්තය නවසීලන්තය, ඉන්දියාව සහ ශ්රී ලංකාව යන රටවල බොහෝ සේ ක්රියාත්මක වී ඇත. ඉන්දියාව හා ලංකාවේ ජනතාව බුද්ධිමත් පිරිසක් හෙයින් බ්රිතාඤ්ඤ ජාතිකයාගේ කපටි කම් හඳුනා ගනු ලදුව ඔවුන් සාම කාමීව පිට කරනු ලැබූහ. මහත්මා ගාන්ධි, "සුද්දා පිට වී යන විට ඔහු මිතුරකු සේ යන්න දෙන්නැයි" කීවේ එබැවිනි. ඒත් සුද්දා ඒ රටෙත් මුස්ලිම් වරු උසි ගන්වා පකිස්ථානයක් බිහි කර ගත්තේ ඔවුන්ගේම ලාභ ප්යෝජනය තකා ගෙනය. ඒත් ඩේවිඩ් මිලිබෑන්ඩ් වැනි අය තවමත් ඇඟිලි දිගු කරති. ලංකාවේ සුලුතර ජනතා කොටස් දෙකෙක් වූ ද්ර විඩ සහ මුස්ලිම් වරු විශේෂ වරප්රසාද බ්රිතාඤ්ඤයයාගෙන් ලබා ගත්තේ එලෙසය. ඔවුන්ට වරප්රසාද දීමෙන් එක් එක් ජාතීන් අතර ගැටුමක් ඇති කිරීම සුද්දා ගේ ප්රතිපත්තිය විය. තොප්පිය හැරෙන අතට ගමන් කරන මුස්ලිම් වරයාද, 'කල දුටු කල වල ඉහ ගත්තේය.' ඒ මදිවට ඔව්න්ගේ පවු සෝදා සුදු හුනු ගාන්නාක් මෙන් ඉතිහාසය විකෘති කිරීමටද තැත් කරයි. 1915 කෝලාහලය ඇතිවූයේ මේ සිදුවීම් මධ්යයේය. බ්රිතාඤ්ඤ ජාතිකයා නිර්දය ලෙස 1915 කැරැල්ල මැඩ පැවැත්වූයේ සිංහල ජනතාවට විරුද්ධවය. උඩරට වතුවල සිටි බ්රි‍තාඤ්ඤ ජාතික වතුකාරයන්ද, ස්වේච්ඡා භටයින් ලෙස තුවක්කුද රැගෙන මුර සේවයට එක්වූහ. මුස්ලිම් වරුන්ගේ බොරු සාක්ෂි මත ඔවුන් විසින් නඩු නොඅසා වෙඩි තබා මරා දැමූ සංඛ්යාරව 63කි.  
මුස්ලිම් වරු රාජකීය මෙහෙකරුවන් වූයේ මෙසේය. මේ කරුණු ඉතිහාස ගත වී ඇත.

විමර්ශන මූලාශ්රඩය
1 Blackton, C.S.: The action phase of the 1915 riots. Journal of Asian Studies, Feb.1970, vol.29, no.2, pp.235-254.

11 Kearney, R.N.: The 1915 riots in Ceylon – a symposium; Introduction. Journal of Asian Studies, Feb.1970, vol.29, no.2, pp.219-222.
111 Fernando, P.T.M.: The post riots campaign for justice. Journal of Asian Studies, Feb.1970, vol.29, no.2, pp.255-266.

Tuesday, May 18, 2010

මහා මංගල සූත්රකය සහ නවීන ලෝකය - 1

ගෞතම බුදු රජාණන් වහන්සේ මනුශ්යයාගේ හිත සුව පිණිස දේශනා කල මහා මංගල සූත්රය එදාට වඩා අද සමාජයට ගැලපෙන බව පෙනෙන්නේ අද සමාජයේ ඇති සංකීර්ණ භාවය නිසාය.   බුදු රදුන් ජීවමානව වැඩසිටි කාලයේ පවා මිත්යා දෘෂ්ටික පිරිස් සමාජයේ සිටියහ. ඒ සමගම බුද්ධිමත් ජනයාද, සිත දියුණු කල මාර්ග ඵල ලාභීහුද, සිටියහ.   බුදුරජාණන්වහන්සේ උන්වහන්සේගේ දේශනා පැවැත්වූවේ හුදෙක් මහජනයාගේ දියුණුව පිනිසය. සමාජයේ සිටින සෑම තරාතිරමක කෙනෙකුටම ආගම් භේදයකින් තොරව මංගල සූත්රයේ ඇති ඔවදන් පිලිපැදිය හැකිය. ලොව ජීවත් වන ජාතීන් නොයෙක් හේතූන් නිසා ඇනකොටා ගන්නා සමයෙක,  මංගල සූත්රයය වැනි සාමකාමී ජීවන පිලිවෙතකට මගපාදා දෙන ඔවදන් සමූහයක අගය මිලකල නොහැක.   ලංකාව පිරිසිදු බුද්ධාගම ඇති රටක් හැටියට අපි උදම් අනමු.   උදේ හවස මංගල සූත්රොය සජ්ජායනා කෙරෙන නමුත් ඒ මහානුභාව සම්පන්න සූත්රය පිලිපදින්නෝ විරලය.   යම් කෙනෙකුගේ ජීවන රටාව මහා මංගල සූත්රයේ සඳහන් පරිදි සකස් කර ගනියි නම්,  මෙලොව වශයෙන් දියුණුවක් ඉතා ඉක්මනින් ලඟා කරගත හැක.  පවුලේ සමගිය ඇතිකල්හි, ඒ සමගිය ඊලඟ පුරුකට විහිදෙයි.  එවිට නිරායාසයෙන්ම සාමකාමී, අපරාධවලින් තොර සමාජයක් බිහිවනු ඇත. නමුත් අපි අපටම සත්යදායක විය යුතුය. ලොව රවටා කිසිම පලක් නැත.   බුදු සමයේ පවා සුභ නිමිති, අසුභ නිමිති, ගැන විශ්වාස, යම්කිසි දෙයක් පටන් ගැනීමට සුභ වේලාවක් බැලීම වැනි සිරිත් අද දින මෙන් බුදු හිමි වැඩසිටි කාලයේත් නොඅඩුව තිබිණි.   බුදු රජාණන් වහන්සේ සුභ අසුභ නිමිති, වාසනාවන්ත නිමිති සහ අන්ධ විශ්වාසය මත ගොඩ නැගුණු නොයෙකුත් මතාන්තර තරයේම ප්රතික්ෂේප කල සේක. මේ නිසා මිනිසාගේ සිතෙහි දියුණුවට, ක්රියාකාරිත්වයට ලැබුණේ විශාල රුකුලකි.  ඒමගින් සමාජයේ අභ්යන්තර සම්බන්ධතාවයන් වර්ධනය විය.   මහා මංගල සූත්රය ලොවට කොතරම් වැඩදායීදැයි,  ඒ සූත්රභය විචාරාත්මකව කියවා බැලීමේදී පැහැදිලිය.  ප්රථමයෙන් යහපත් පවුල් දිවියකට මග පෙන්වන බුද්ධ සන්නසක් ලෙස සකස් වූ මේ සූත්ර‍ය, සමාජයීය වගකීම් සහ සදාචාරාත්මක භාවයෙහි වැදගත්බව පැහැදිලි කරයි.



නිහතමානී බව,  කෘතඥතාවය,ඉවසීම, සහ නිර්මලත්වය ගැන මංගල සූත්රමය ප්ර සංශා සහගතව සඳහන් වෙන මේ සුත්රයය මිනිසුන් සඳහා පමණක් නොව වෙනත් ලෝක වාසීන්ටද දේශනා කරණ ලද්දකි.  මංගල කරුණු වටහා දීමෙන් සුභ නිමිති, අසුභ නිමිති, නැකැත් බැලීම් ආදී අන්ධ විශ්වාසයෙන් කෙරෙන කටයුතුවල නිශ්ඵල බවද මෙයින් පෙන්වයි.  දැන් සූත්රය දෙස බලමු....


බුදු රජාණන් වහන්සේ ගේ මහා පරිනිර්වාණයෙන් තෙමසකට පසු, රජගහ නුවර සප්තපන්නී ගුහාවෙහි රහතන් වහන්සේලා පන්සියයක් එකතුව පිරිසිදු බුද්ධ වචනය ආරක්ෂා කිරීමට ප්රථම ධර්ම සංගායනාව පවත්වන ලදී. මෙහිදී උපාලි මහ රහතන් වහන්සේ සහ ආනන්ද මහ රහතන් වහන්සේලා විසින් විනය සහ සූත්ර පිටකයන් කියවන ලදී. "මා විසින් මෙසේ අසන ලදී..." (ඒවම් මේ සුතං...)යනුවෙන් සුත්ර දේශනාවේ ප්රථමයෙන් කියවෙන්නේ මේ සූත්ර දේශනා සියල්ලක්ම ශ්රවනය කොට මතක තබා ගෙන සිටි ආනන්ද රහතන් වහන්සේ එම දේශනාවෙහි නිවැරදි බව ප්රත්යසක්ෂ කිරීමක් ලෙසටය. එතැන් පටන් වට්ට ගාමිණී අභය රජ දවස (ක්රි .පූ.80 දී පමණ ) ත්රිපිටකය මාතලේ අලුවිහාරයේදී ග්රන්ථාරූඪ කෙරෙන තෙක් දහමට ලැදි සංඝයා වහන්සේලා විසින් බුද්ධ වචනය මතකයේ රඳවාගෙන ආරක්ෂා කරන ලදී.


එකල්හි බුදු රජාණන් වහන්සේ හමුවීමට දේව ලෝක වල සිට දෙවි වරුන් පැමිනියහ. දෙවි දේවතාවන් පැමිණෙන්නේ ඔවුන්ට විසඳාගත නොහැකි ප්රශ්න බුදු රජණන් වහන්සේගෙන් අසා දැන ගැනීමටය. එක් එක් දිව්ය ලෝක වල සිටින දෙවි වරු විවිධය. ඔව්න් උත්පත්තිය ලබා ඇති ලෝකය අනුව ඔවුන්ගේ ස්වභාවය වෙනස් වෙයි. ඔවුන් ගමන් කරන විට ආලෝකය විහිදේ. "ජේතවනං ඕභාසෙත්වා..." වශයෙන් ඒ ආලෝක ධාරාවන් සූත්රයෙහි විස්තර කොට ඇත. (මිනිසුන් හමුවට දෙවි දේවතාවන් දැනට වුවත් මැදියම් රැය ඉක්ම ගිය කල්හි පැමිණෙන බව තායිලන්තය, බුරුමය සහ ලංකාව වැනි රටවල් වලින් අද දවසේ පවා වාර්තා වේ.) මේ දෙව් දේවතාවන් වුවද අනිත්ය් දුක්ඛ අනාත්ම යන දහමට යටත් වේ. මංගල සූත්රයේ දෙවියන් හා ඇති සම්බන්ධතාවය මෙයයි. සූත්රයේ ප්රථම ගාථාවෙන් භාග්ය වතුන් වහන්සේට ඉදිරිපත් කල ප්‍රශ්නය කියැවේ. මෙහි ඇති ප්‍රධාන කරුණු මෙසේ දැක්විය හැක.


1. දෙවිවරු සහ මනුශ්යයෝ සතුට සහ ආරක්ෂාව ප්‍රිය කරති. ඒ ආරක්ෂාව රැඳී ඇත්තේ සුභ, වාසනාවන්ත යනාදී කරුණු අනුවය.


2. බොහෝ කලක සිට මංගල කරුණු, අසුභ කරුණු යනු මොනවාදැයි ඔවුහු සොයා බලා ඇත.


3. මේ විමැසුමට හේතුව සිය පුද්ගලික සැපත හා ආරක්ෂාවයි.


4. මේ තාක් කල් ඔවුනට උතුම් මංගල කරුණු ගැන ඒකමතික තීරණයකට එළඹීමට නොහැකි වී ඇත.


5. මහා ප්රඥාවෙන් යුතු වූ බුදු රජාණන් වහන්සේ හමු වීමට සිදු වූයේ එබැවිනි.


6. මිනිස් ලොව හා දෙව් ලොව වල ඇති වූ මේ ප්රශ්නය නිරාකරණය උදෙසා බුදුරජාණන් වහන්සේගේ පිහිට පතා ඇත.


7.දෙවියන්ගේ සහ මිනිසුන්ගේ යහපත උදෙසා බුදුරජාණන් වහන්සේ මේ ප්රශ්නය සම්පූර්ණයෙන්ම නිරාකරණය කලසේක.


මේ ප්රඅශ්නය තුල කරුණු දෙකක් අඩංගු වේ.


1. දේව සහ මනුශ්ය ලෝක වල වැසියනට චිත්ත සන්තෝෂය ඉතාමත් වැදගත් අභිලාෂයකි.


2. මේ ලෝකවල වැසියෝ “සතුට” උදෙසාම කල් ගත කරති.


කාමලෝක තුල ඇති "සතුට" රඳා පවතින්නේ කරුණු කිහිපයක් මතය. එනම් සතුටු වීමට ඇති 'තන්හාව', 'ආයතන'වල බලවත්කම, සහ ඒ ලෝකවල ඇති විවිධ වස්තූන්ගේ ස්වභාවයයි. නමුත් සියලුම කම් සැප අනිත්යයි. බුදුරජාණන් වහන්සේ මේ ප්රකශ්නය මතුවෙනවාත් සමගම එහි ඇති බරපතල කමද වටහාගත් සේක. ආශාවන් ඇත්තේ සතුට උදෙසාය. ඒ ආශාවන් පසුපස දුවන්නා කවදාවත් සැනසීමක් ලබන්නේ නැත. බුදුරජාණන් වහන්සේ ඉතාමත් ප්රඥාගෝචරව, ප්ර්ශ්න කොට ඇති සුභ අසුභ කරුණු ගැන අමතක නොකොට, සරළ ලෙසින් සාමාන්ය වත් පිලිවෙත් වලින් පටන් ගෙන නිවන් මග දක්වා ගාථා දොලහකින් සූත්රය දේශනා කල සේක. නිවන අවබෝධ කල පසු තණ්හාව සම්පූර්ණයෙන්ම විනාශ වී යනු ඇත. කාමයන්හි ඇලී ගැලී සිටීමෙන් දුකක් විනා සැපක් නැති බව බුදු රජාණන් වහන්සේ නොයෙක් අවස්ථාවල පහදා දී ඇත. උන්වහන්සේ මෙලොව වශයෙන් යහපත්ව ජීවත්වීම, සහ පරලොව යහපත සඳහා කටයුතු සකස් කර ගැනීම පිලිබඳව දුන් ඔවදන් පෙල අතර "සැපත" පිලිබඳව විශේෂ යමක් දේශනා කර නොමැත. උන්වහන්සේගේ සූක්ෂම ඥාණයත්, නියම පිලිතුරත් අඩංගු මේ සූත්රවය ඉතාමත් ප්රඥාගෝචරය.


දෙවැනි ගාථාවෙන් ආශ්ර.ය කලයුත්තන් පිලිබඳ විස්තරයක් කියැවේ. ආශ්රයෙන් කෙනෙකු වරදට පෙළඹිය හැක.   බුදු සමයේදී දෙව්දත් තෙරුන්ගේ පෙළඹවීමෙන් අජාතසත්ත රජු සෝතාපන්න වූ සිය පියා මරවා අපාගත වූ සැටි සූත්ර වල උදාහරණයක් ලෙස සඳහන්ය. අපට දිනපතා ජීවිතයේදී මේ පිළිබඳව නොයෙක් නොයෙක් උදාහරණ හමුවේ. වයසින් මුහුකුරා ගියද, සමහරුන්ගේ අදහස්, චින්තනය යහපත් නොවේ. එවැනි අය ආශ්රය නොකල යුතු බව බුදුරදුන් වදාලහ. මේ නිසා ඒ පුද්ගලයින් පත්වන්නේ ඉතාමත් අවාසනාවන්ත තත්වයකටය. පාසැල් ජීවිතයේදී හමුවන මිතුරන් නිසා බොහෝ ලමයින්ගේ ජීවිත හොඳ හෝ නරක අතට යා හැකි බව දන්නා කරුණකි. හොඳින් පාඩම් කරගෙන තමන්ගේ වැඩ කරගෙන යන ලමයෙක් අතරට නිකම් කාලය නාස්ති කරන ලමයෙක් වැටුනොත් සිදුවිය හැකි විනාශය ඉතාමත් දරුණුය. මේ ගාථාවේම, "පිදිය යුත්තන් පිදීම" මංගල - උත්තමම් වශයෙන් දක්වා ඇත. පිදිය යුත්තෝ කවරහුද? බුදුරජාණන් වහන්සේ, උන්වහන්සේගේ ශ්රාවක සංඝයා, මාපිය ගුරුවරු ආදීහුය. මේ පිරිස් අපේ ජීවිත සැපවත් කිරීම උදෙසා වෙහෙසන උතුම් පුද්ගලයෝ වෙති.  අද දවසේ සමහර අය පුහු මාන්නයක් සිතට ගෙන ගරු කටයුත්තන් නොසලකා හරිති.  එයින් සිදුවන්නේ තමාගේම පරිහානියයි. ගරුකටයුත්තන් කෙසේ වුවත් සිය සමගාමිකයන් පවා නොසලකා හරිති.  නිහතමානී බව ඔවුන් කෙරෙන් පලාගොස් ඇත. ඔවුන්ට ඇත්තේ මිත්යාදෘෂ්ටියකි. නිතර නිතර මේ අය අනෙක් අය හා රන්ඩු දබර ඇතිකර ගනිති. සමාජයේ ජීවත් වීම අපහසුය.  බුදු රජාණන් වහන්සේගේ දහමට පිටුපා වෙනස් මගක ගමන් කරන ඔවුන් අයිති වන්නේ මාර සේනාවටය. ඒ ඔවුන් මේ සසර තව තවත් දික් කරන නිසාය.   නමුත් ඔවුන් බෞද්ධයින් යයි කියා ගනිති..   ඒ නමින් පමණය.


මතු සම්බන්ධයි..

Thursday, May 13, 2010

කරුණු විකෘති කිරීම

කරුණු විකෘති කිරීම



පසු ගිය කාල වකවානුවලදී මුස්ලිම් ජනයා ඉතාම්ත් සාමකාමී ලෙස සිංහල බෞද්ධයා සමග ජීවත් වූ බවක් හා කරුණු විකෘති කොට, මුස්ලිම් ආගම ලෝකයේ ඉතාමත්ම සාමකාමී පිරිසිදු ආගම ලෙස හුවා දක්වන බ්ලොග් අඩවියක, පූජ්ය එල්ලාවල මේධානන්ද හිමියන් විවේචනය කොට තිබුනි. එය දුටු නිසා මම දන්නා කරුණු ස්වල්පයක් ගෙනහැර දක්වා මේ සටහන ලියන්නට සිත් වුනි. දැනට ලංකාවේ සිටින මුස්ලිම් ජනතාව පරම්පරා පහක් හෝ හතක් පමන මේ රටේ ජීවත් වී ඇත. මේධානන්ද හිමි පවසන ආකාරයට මොවුන්ගේ මුල් රට අරාබි දේශයයි. මේ රටේ ඉපදුන නිසා මේ රට මවු රට බවට සැලකීම වරදක් නැත. නමුත් ඔවුන් හොඳ පුර වැසියන් වීද? සත්තකින්ම නැත. සාමාන්ය යෙන් මුස්ලිම් ජනයා ඉතාම කෛරාටික බවට සමාජයේ පිලිගැන්මක් ඇත. මෙය කොතනින් පටන් ගත්තාදැයි කීම පවා අපහසුය. නමුත් අතීතයේ සිදුවුනු ඉතිහාසගත සිදුවීම් මේ කරුණු සඳහා සාක්ෂිදරයි. ලංකා 1 බ්ලොග් අඩවියේ සටහන් අතර 1915 සිංහල-මුස්ලිම් කෝලාහලය පිලිබඳ වචනයකුදු නොමැත. එක්කෝ කිසිවෙක්වත් මේ පිලිබඳව නොදන්නවා ඇත, නැතහොත් ගොලුවන් බිහිරන් අන්ධයින් සේ කරුණු මග හැර සිටීමට උත්සාහ දරනු ඇත. ලංකා ඉතිහාසයේ මෙවැනි සිදුවීමක් ගැන වාර්තා වේ.


1915 වෙසක් පොහෝ දින ගම්පොලදී මුස්ලිම් පල්ලියක් ඉදිරිපිටින් බෙර වාදනය කරමින් ගිය බෞද්ධ පෙරහැරකට මුස්ලිම්වරු ගල් ගසා බෞද්ධයින් අවුස්සා ගත්හ. එකල තිබුනේ බ්රිතාඤ්ඤ රජයයි. සැමදාම බෞද්ධයින්ට කෙනෙහිලිකම් කල බ්රිතාඤ්ඤ ජාතිකයෝ මුස්ලිම් වරුන් විසින් නොමග යවන ලදුව, මුස්ලිම් පල්ලි ඉදිරිපිටින් බෙරවාදනය තහනම් කරමින් නීතියක් පැනවූහ. මුස්ලිම්වරුන් කෛරාටික ලෙස බ්රිිතාඤ්ඤ නිලධාරීන් රවටා මෙය කල බව සැලකේ. එකල සුලුතරයක් වූ මුස්ලිම් ජනතාවගේ සාමකාමී සහජීවනය මෙයද? මේ අවස්ථාවේදී අනගාරික ධර්මපාල තුමා "බ්රි තාඤ්ඤ ජාතිකයාට ජර්මානුවා යම් සේද, බෞද්ධයාට මුස්ලිම් මිනිසාද එසේමය," යනුවෙන් අනාගත වාක්යයක්ද පලකලේය. 1950 දශකයේදී ආනන්ද විද්යායලයේ සයවැනි පන්තිවලට "පියසිරිගේ පාසැල් සමය" යනුවෙන් වී.ඩී.ද. ලැනරෝල් මහතා විසින් රචිත පොතක් කියවීම සඳහා නියමිතව තිබුනි. මේ පොතේ පසුබිම සිංහල මුස්ලිම් කෝලාහලය පිලිබඳව විය. කඩුවෙල, බෝමිරිය, කැලණි මිටියාවත පසුබිම් කර රචිත මේ පොත ලැනරෝල් මහතාගේ පුද්ගලික අත්දැකීම් විය. එකල මුස්ලිම් ප්රභාකරන් කෙනෙක් නොසිටියද, කරුණු මෙසේ විය. කපිතාන් හෙන්රි පෙද්රිස්ට වෙඩි තබා හොර රහසේ වැලලීම, සිංහල නායකයින් නඩු නොඅසා මරා දැමීම, සිරගත කිරීම ආදී නොපනත් කම් බොහෝ සෙයින් සිදු වුනි. ලංකාවේ ප්රථම අගමැති ඩී.එස්.සේනානායක මහතාද සිරගත විය. කුපිත වූ බෞද්ධයාද මුස්ලිම් පල්ලි විනාශ කලේය. සමහර මුස්ලිම් වරු ජීවිතයන්ද වන්දි ගෙවූහ. රජය විශ්වාස කලේ මේ 1818 මෙන් රාජ්ය විරෝධී ව්යාපාරයක් ලෙසටය. අවසානයේ රජයට හොරෙන් රහසේ එංගලන්තයට පනිවුඩයක් යවා, මෙරට උන් ආන්ඩුකාරයා ආපසු එංගලන්තයටම කැඳවා ගන්නා ලදී.


කරුණු මෙසේ තිබියදී, සාමාකාමී සහජීවනයක් ගැනත්, බෞද්ධයන් සමග හොඳින් ජීවත්වීම ගැනත් කවර කථාද? මේ ලංකා ඉතිහාසයෙන් පිටුවකි. ගෝලීය වශයෙන් මේ පුරුක ඔස්සේ බලන්න.


http://www.youtube.com/watch?v=l-y1SNddKnw&feature=related

බෞද්ධයන්ට 1915දී අකුල් හෙලා, ඔවුන් ප්‍රකෝප කොට මෙතරම් විනාශයක් කර තිබියදීත්, යලිත් මුස්ලිම් ජනතාව සමග එකට ක්‍රියා කිරීම පිළිබඳව මුස්ලිම්වරු බෞද්ධයන්ට නය ගැති විය යුතුය. එසේම මේධානන්ද හිමියන් විවේචනයට භාජනය කිරීමද හෙලා දැකිය යුතුය.