බුද්ධාගම - නවීන විද්යා.වේ පදනම වශයෙන්.... 3

බුද්ධාගම - නවීන විද්යා.වේ පදනම වශයෙන්.... 3



උතුරු තායිලන්තයේ චියෑංග් මායි විශ්ව විද්යාදලයේ 1991 අගෝස්තු 16 වැනි දින පූජ්යත ප්රා යුද් ප්රාුයුත්තෝ හිමියන් විසින් පවත් වන ලද දේශනයක් ඇසුරෙනි.

ආගම, සාමාන්ය ජනතාවකට සුදුසු, භක්තිය මත ගොඩ නැගුණු, සත්‍යාපනය කල නොහැකි, පද්ධතියක් වෙයි. මෙය සත්‍යාපනය නොකල බැවින් නිරන්තරයෙන්ම භක්තිය නිසා වර්ධනය වෙයි. කාලයාගේ ඇවෑමෙන් වෙනත් සිද්ධාන්තයක් බිහි වෙයි. ඒ සිද්ධාන්තයද සත්‍යය වශයෙන් පිලිගැනෙන්නේ සත්‍යාපනයෙන් තොරවය. භක්තියට අනුව කිසිම ප්‍රශ්නයකින් තොරව එයද පිලිගැනෙයි. කරුනු එසේ වුවද සමහරු පැරණි සිද්ධාන්තය පිලිබඳව විශ්වාසය තබති. මේ සියල්ල සිදු වන්නේ භක්තිය මතය. මේ නයින් බලන කල, එක අවස්ථාවක, එක කාල වකවානුවක ආගම් බොහෝ ගනණක් ලොවේ පැවතී ඇත.


මීට හේතුව කුමක්ද? මේ එවැනි විසඳුම් වල ස්වභාවයයි. සකලාංග පිලිතුරක් මෙසේම විය යුතුය. සත්‍යාපනය කල නොහැකිය. භක්තිය මතම රඳා පවතින මේ පිලිතුරු සියල්ල සත්‍යාපනය කල නොහැකිය. විද්යා නුකූල විසඳීම් ක්‍රමානුකූලය. එමෙන්ම ඒවාට කල් ගත වේ. විද්යාත්මක විසඳීමක එක් එක් අවස්ථා සත්යාපනය කරනු ලැබේ. එමෙන්ම විද්යාමනුකූල ක්ර්ම බුද්ධිමත් ලෙස ස්ථාපනය කොට ඇත. ඒ නිසා "ආගම් බොහෝ ඇත, නමුත් ඇත්තේ එකම විද්යා්වකි" වශයෙන් ප්රකාශ කල හැක.


ලොව ඇත්තේ එකම විද්යාවක් වුවද, කාලයෙන් කාලයට ඒ විද්යාව වෙනස් වෙයි. එක කලකට සත්ය වූ පිලිතුරක් වෙනත් කලකදී අසත්ය වෙයි. විශ්වයේ ස්වභාවය පිලිබඳ නියාය ධර්මයන් (theories) කලින් කලට වෙනස් වන සුලුය. එක කලකදී සත්ය වශයෙන් පිලිගත් කරුණක් තවත් කලකදී එසේ නොවෙයි. අනෙක් විද්යා ත්මක සිද්ධාන්තයද එසේමය. යම්කිසි සිද්ධාන්තයක් වලංගු කාල පරිච්ඡේදයට විද්යා ඥයින් විසින්ම "සුසමාදර්ශය" (Paradigm) වශයෙන් නම් කරන ලදී.


එක්තරා පසුගිය කාල වකවානුවක, විද්යාව, ටොලමිගේ (Ptolemy) උපකල්පනය (postulation) පරිදි විශ්වය භූකේන්ද්රී ය (geocentric) බව විද්යාඥයෝ පිලිගත්හ. ඊට පසු කලෙක කොපර්නිකස් (Copernicus) විස්තර කල සූර්යකේන්ද්රී (heliocentric-solar) පද්ධතිය ලොව පිලිගත්තේය. ඉන් පසු ඩෙකාටීස් ( Rene Descartes) සහ නිව්ටන් (Isaac Newton) යන විද්යාඥයින් විසින් විශ්ලේෂනය කල පරිදි ඒ ඒ පද්ධති ඒ ඒ කාල වකවානුවල ලෝකයේ භාවිතා විය. අද ප්රචලිතව ඇත්තේ නවීන භෞතික විද්යාවයි. මෙයද පසු කලකදී වෙනස් වී යනු ඇත. මේ නයින් බලන කල විද්යාවේ ස්වරූපය කාලානුරූපව වෙනස් වෙන සුලු බව පෙනී යයි. ක්වොන්ටම් සිද්ධාන්ත(quantum theory) හෝ සාපේක්ෂතා වාදයේ( theory of relativity) සිද්ධාන්ත වේවා, නවීන භෞතික විද්යාවේ දැනට භාවිත වන සිද්ධාන්ත නිව්ටන් සහ ඩෙකාටීස් ආදී පැරණි සුසීමාදර්ශ (paradigm) වල පැවතුනු සිද්ධාන්ත වලට වඩා බෙහෙවින් වෙනස්ය.


තවත් විශේෂ ආවේනික ලක්ෂණයක් ආගම තුල ගැබ් වී ඇත. පිටස්තර ලෝකය පමනක් නොව, මේවා නිරීක්ෂණය කරන මනුශ්යයාගේ අභ්යන්තර මනස ගැන ආගම උනන්දුය. විද්යාව එසේ නැත. එය නිරීක්ෂණය කරන්නේ පිටස්තර ලෝකය පමනි. ආගමික නිරීක්ෂණ පන්චේන්ද්රිනයයන්ට සීමා නොවේ. එය මනුශ්යෂයාගේ අභ්යතන්තරයේ දියුණුව උදෙසා නිර්මානය වූවකි. බොහෝ ආගම් වල බාහිර ස්වාභාවික ආපදා වලට හේතූන් වශයෙන් අද්භූත, අලෞකික වූ දේවබල, අස්වාභාවික බලවේග ආදී වශයෙන් හේතු දක්වා ඇත. මේ නිසා භූමි කම්පා, විදුලි කෙටීම ආදී ස්වාභාවික සිද්ධීන් සඳහා යාගහෝම, බිලිපූජා පැවැත්වීම ප්රතිකර්ම වශයෙන් නිර්දේශ විය. කෝලසන්නිය, මායාරෝගය (hysteria) ආදී මානසික රෝගවලට පවා යාඥා කිරීම, ගුප්ත ශාන්තිකර්ම ආදී ප්රතිකර්ම කල බවට ඉතිහාසය සාක්ෂි දරයි. විද්යාව, ක්ෂනික පිලිතුරක් සොයන්නේ නැත්තේ යම්කිසි අදාල වූ දත්ත මතුවෙනතෙක් විද්යාඥයෝ පර්යේශණ කරන නිසාය. ආගම් අතුරෙන් බුද්ධාගම, මිනිස් සංහතියේ චිරස්තිථිය උදෙසා දේශනා වුවද, මනුශ්යයාට ඇති සියලුම ගැටලු බාහිර පිටස්තර ලෞකික දේවල් වශයෙන් නොසැලකෙයි. හේතු ඵල දහම මත ගොඩ නැගී ඇති බුදුදහම, වැරදි ජීවන ක්රම වැනි මිනිසා තුලම ක්රි යාත්මක වන අභ්යන්තර කරුණු, මිනිසාට ඇතිවන උවදුරු වලට හේතු වශයෙන් දක්වා ඇත. අද ලොව ඇති බොහෝ ආගම්, මිනිසාට ඇති සමහර උවදුරු වලින් ගැලවීම සඳහා, යහපත් දිවි පෙවෙත, සරල වූ ජීවිතය, ආදී වශයෙන් සදාචාරමත්, අචාර ධර්ම වලින් පිරි ජීවන් මාර්ග නිර්දේශ කරති. සමහර විට සමහර ආගම්වල මේ පිලිවෙත සිදුවන්නේ හුදු භක්තිය හා මුසු වූ අවනත භාවය නිසා මිස, අවබෝධයකින් නොවේ. ආචාර ධර්මී චර්යාව (ethical behaviour) ඇතිවන්නේ බාහිර බලවේගයක් විසින් සිදු කෙරෙන්නේ යයි විශ්වාස කෙරෙන දඬුවමට ඇති බිය නිසාය. කලකට පෙර විද්යාවේ සත්යතාවයන් මනුශ්යි පන්චේන්ද්රිසයයන්ගෙන් ලැබෙන්නා වූ සංවේද මගින් සත්යාපපනය කිරීමට හැකි වුවත් අද එසේ නොවේ. පියවි ඇසින් දැක, පියවි කනෙන් අසා, අතින් අල්ලා නිගමනය කිරීමේ කාලයක් විද්යාවට තිබුනි. කාලයාගේ ඇවෑමෙන් පියවි ඇසින් දැකීමට අපහසු ක්ෂුද්ර දේවල් දැකීමට දුර දක්නය හා අනුදක්නය වැනි උපකරණ නිපදවීමට ව්ද්යාඥයන් පෙලඹුනහ. තවත් කල් යාමේදී, තවත් සංකීර්ණ උපකරණ රාශියක් ලොවට බිහිවිය. ඊටපසු ගණිත ශාස්ත්රයන් යොදා ගනිමින් සිද්ධාන්තවල සත්යාපනය කිරීමට විද්යාඥයින්ට සිදුවිය. අද ඒ සියල්ල පරයා පරිගණකය පෙරමුණේ සිටියි.


කාලය ගෙවී යත්ම, විද්යාවද සංකීර්ණ ස්වරූපයක් ගත්තේය. විද්යාත්මක සිද්ධාන්ත සත්යාපනය කිරීමට සුවිශේෂ උපකරණ භාවිතා කිරීමට සිදුවිය. ඒ නිසා විද්යාත්මක සිද්ධාන්ත පිලිබඳ කටයුතු අතලොස්සකට සීමා විය. ආගම එසේ නොවීය. එය සාමාන්යේ ජනතාවට විවෘතව තිබුනි. ආගම පිලිගැනීම හෝ නොපිලිගැනීම සාක්ෂි රහිතව කල හැකිය. තවද විද්යාවේ අනාගත දර්ශනය පුලුල් නොවුවහොත් විද්යාව අඳුරු මුල්ලකට තල්ලු වී යාමට ඉඩකඩ ඇත. විද්යාවේ සංකල්පය, මූල්ය වශයෙන් හෝ, ඉතා දුරින් පිහිටි, විශ්වයේ ඇති සංසිද්ධිවලට පිලිතුරු සැපයීමය. නමුත් මෙය කිසිදා සිදු නොවේ. සත්යය ලඟටම පැමිණි බවක් දැනුනත්, එය සැමවිටම අතින් ගිලිහී යයි.


කරුණු තවත් ව්යාකූල වීමට සිදුවන්නේ විද්යාවද දෙකොටසකට බෙදීමෙනි. විශේෂඥ විද්යාඥයින්ට වෙනම විද්යාවකුත්, සාමාන්ය ජනතාවට වෙන (තේරුම් ගැනීමට අපහසු ) විද්යාවකුත් බිහි වී ඇත. උදාහරණයක් වශයෙන් "ආලෝකය" විග්ර්හ කර ඇති පරිදි බලන්න. එක් විද්යාඥයින් කොටසක් ආලෝකය තරංග වර්ගයක් වශයෙන් අර්ථ දක්වා ඇත. තවත් කොටසක් ආලෝකය යනු ප්රොටෝන ධාරාවක් බව පවසති.. මේ දෙකේම සත්යතාවයක් ඇත. නමුත් සාමාන්ය කෙනෙකුට එය වටහා ගැනීම සමහර විට දුෂ්කර විය හැක. තාරකා විද්යා‍ඥයෝ විශ්වයේ කලු ලප (ආවාට) (black holes) ඇති බව පවසති. නමුත් ඒ වෙනත් තාරකා බවත්, ඒ වස්තූන්ගේ ගුරුත්වාකර්ශනය ඉතා බලවත් නිසා අලෝක ධාරා පවා අපේ පෘථිවියට ලඟා නොවන බවත් පවසති. ?? සාමාන්ය මනුශ්යයෙක් මේ අදහස කෙසේ නම් හරියාකර ලෙස තේරුම් ගනියිද?


මෙපමණක් නොවේ.... ඒ විශ්වයේ ඇති ආවාට පිරී ඇත්තේ පදාර්ථ (matter) සහ ශක්තියෙන් (energy) බව විද්යාඥයෝ කියත්.. උදාහරණයක් ලෙස එක ආවාටයක් නිව් යෝක් නුවර ඇති එම්පයර් ස්ටේට් ගොඩනැගිල්ල තරම් විශාල පරිමාවක පුරවා, එහි ඝනත්වය අසීමිත පරිදි වැඩි වී, ඉදිකටුවක් තරම් ප්රමාණයක පරිමාවකට භාජනය වී ඇති බවයි! සාමාන්ය මනුශ්යකයෙක් මෙය කෙසේ නම් වටහා ගනියිද? පුදුමය මෙය නොවේ. ඉදිකටුවක් තරම් කුඩා වුවද, එහි ස්කන්ධය එම්පයර් ස්ටේට් ගොඩනැගිල්ල හා සමාන බවද පැවසේ. මෙය සිතන්නට පවා නුපුලුවන්ය. අපට කල හැක්කේ විශ්වාස කිරීම පමණකි. විද්යාව සමස්ත මනුශ්ය ජීවිතය සහ ලෝකය ගැන පිලිගත හැකි පිලිතුරක් දීමට අපොහොසත් වී ඇත. පන්චේන්ද්රිවයන් අනුසාරයෙන් නිගමණය කෙරෙන සත්යතාවයන් අභිබවා විද්යාව පෙරට ගොස් ඇත. තර්කමාත්රයන් විසඳෙන්නේ ගණිතඥයන් විසිනි. ඉන්පසු භෞතික විද්යාඥයෝ ඒවා විද්යානුකූලව පරිවර්තනය කරති. සත්යය, වීජ ගණිතමය සමීකරණ වලට හැරවෙයි. මේ සමීකරණද, සත්යයම නොවන අතර පිලිගත හැකි අන්දමකට සත්යයද නිරූපණය නොකරයි. ඇල්බට් අයින්ස්ටයින්ගේ සාපේක්ෂතාවාදය තේරුම් ගත් ඉංග්රිසි ජාතික විද්යාඥයෙක් වන ශ්රීමත් තෝමස් ඇඩිංටන්, එම වාදය සත්යාපනය කිරීමට ක්ර්මවේදයක් නිපදවීමෙන් ශ්රීමත් (sir) යන නම්බු නාමයෙන් පිදුම් ලැබීය. එතුමා මෙසේ පවසා ඇත..


“මානව සංහතිය යථාර්තය කරා ගෙන යාමට විද්යා්වට අපහසුය. විද්යාමවට හැකි වන්නේ අඳුරු සෙවනැලි වන් සංකේත වලින් සමන්විත ලොවක් මානව සංහතියට පෙන්වීම පමණි.”






තව කොටසක් ලඟදීම...............